Jesu, meine Freude

BWV 358 uitgevoerd door de Nederlandse Bachvereniging
onder leiding van Christoph Prégardien
Grote Kerk, Alkmaar

Terug

Achter de muziek

Verhaal

Teksten

Credits

Bachs favoriete koraal?

Hoe het liefje van Heinrich Albert eeuwige roem kreeg

Kent u het Duitse liefdesliedje Flora meine Freude, meiner Seelen Weide (“Flora, o mijn vreugde, voedsel van mijn ziel)? Waarschijnlijk niet, maar misschien klinkt de tekst u toch vaag bekend. Deze regels van componist en dichter Heinrich Albert, gepubliceerd in 1641, vormen namelijk de basis voor de tekst van het koraal Jesu, meine Freude, meines Herzens Weide. Dat koraal werd, met de nieuwe, ons meer bekende, melodie van Johan Crüger al snel veel bekender de wereldlijke variant van Heinrich Albert.

Bach lijkt een zekere voorliefde voor dit koraal te hebben gehad. Het verschijnt in verschillende orgelbewerkingen (zoals het jeugdwerk BWV 1105), hij bouwde er een heel vijfstemmig motet omheen (Jesu, meine Freude, BWV 227). Ook duikt het koraal op als slotkoraal in verschillende cantates (zoals in BWV 81).

Eenvoudige vierstemmige koraalzettingen zoals Bach die voor zijn cantates maakte, zijn natuurlijk ook elders goed bruikbaar. Vandaar dat die koralen vaak los bijeen werden gebracht in verzamelbundels. Zelfs tegenwoordig gebeurt dat nog. Eén van de belangrijkste bronnen uit Bachs directe omgeving is een handschrift dat rond 1735 werd gekopieerd door Johann Ludwig Dietel. Dietel studeerde bij Bach en deed ook vaak kopieerwerk voor hem. Dietels verzameling bevat 149 vierstemmige koraalzettingen, waaronder vier verschillende harmonisaties van Jesu, meine Freude: de slotkoralen uit de cantates BWV 64 en 87, die uit het gelijknamige motet BWV 227, en dus ook dit “losse” koraal BWV 358.

In de bron zelf is de muziek tekstloos. Christoph Prégardien koos voor het eerste couplet. Maar wellicht dat u voortaan bij het horen van deze muziek toch even denkt aan Heinrich Albert en zijn Flora.

BWV: 358
Titel: Jesu, meine Freude
Genre: koralen
Tekstdichter: Johann Frank
Bijzonderheden: Dit koraal komt uit een verzameling losse koralen, samengesteld door Johann Ludwig Dietel. Een deel van daarvan is afkomstig uit cantates of oratoria die bewaard zijn gebleven. Of de rest ook uit nu verloren gegane composities stamt, is niet meer vast te stellen.

Achtergrondvideo's

Teksten

Origineel

Jesu, meine Freude,
meines Herzens Weide,
Jesu, meine Zier,
ach wie lang, ach lange
ist dem Herzen bange
und verlangt nach dir!
Gottes Lamm, mein Bräutigam,
außer dir soll mir auf Erden
nichts sonst Liebers werden.

Vertaling

Jezus, mijn vreugde,
weide van mijn hart,
Jezus, mijn sieraad,
ach, hoe lang, ach, lang
is mijn hart al bang
en verlangt het naar u!
Lam van God, mijn bruidegom,
niets op aarde
zal mij dierbaarder zijn dan u.

Credits

Publicatiedatum

19 september 2019
Opnamedatum

28 februari 2019
Locatie

Grote Kerk, Alkmaar
Dirigent

Christoph Prégardien
Sopraan

Lucia Caihuela, Maria Valdmaa, Klaartje van Veldhoven, Lauren Armishaw, Orlanda Velez Isidro, Marjon Strijk
Alt

Marine Fribourg, Elsbeth Gerritsen, Eimi Witmer, Inga Schneider, Bart Uvyn, Laura Lopes
Tenor

Guy Cutting, Immo Schröder, David Lee, Adriaan de Koster, Yves Van Handenhove, Diederik Rooker
Bas

Drew Santini, Matthew Baker, Martijn de Graaf Bierbrauwer, Donald Bentvelsen, Michiel Meijer, Joep van Geffen
Orgel

Siebe Henstra
Regie en beeldmontage

Bas Wielenga
Muziekopname

Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt, Pim van der Lee
Audiomontage en -mix

Guido Tichelman
Camera

Martin Struijf, Jesper Blok, Wesley Schipper,
Licht

Zen Bloot, Patrick Galvin, Fiona Verkleij, Henry Rodgers
Regieassistent

Stefan Ebels
Beeldtechniek

Justin Mutsaers
Projectmanager team

Ron Vermeulen
Assistent audioregie

Marloes Biermans
Productie concert

Imke Deters, Marco Meijdam
Productie opname

Jessie Verbrugh

Ontdek