Prelude en fuga in c klein

Prelude en fuga in c klein

BWV 549 uitgevoerd door Ton Koopman
Stadtkirche St. Wenzel, Naumburg, Duitsland

  • Menu
  • 1. Prelude
  • 2. Fuga

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

Voor de voeten

Een jonge componist speelt met stijl

Componeren als ambacht, dat is observeren, zelf proberen, en wie weet ooit: voorbijstreven. Het complexe contrapunt en zijn regels – én het breken van die regels! – vereisen oefening en een flinke dosis intuïtie. Iets waar de jonge Bach duidelijk het grootste plezier aan beleefde, ook in deze prelude en fuga.

De stukken zijn te dateren rond 1705-6. De twintigjarige organist werkte toen al een paar jaar aan de Neue Kirche van Arnstadt, een vormende maar woelige periode waarin we lezen over lastige functioneringsgesprekken en zelfs een vechtpartij. Wat er omging in Bachs nieuwsgierige brein, horen we terug in zijn werken: echo’s van Böhm, Bruhns, Fischer en ook Buxtehude. De roemruchte voetreis naar Lübeck om die oude meester persoonlijk te bezoeken, viel in dezelfde tijd.

De bronnen voor BWV 549 dateren echter van veel later. Zo blijft onduidelijk welke versie Bach zelf eens speelde en noteerde. Het werkenpaar bestaat namelijk in versie in c klein die wellicht niet van Bach is, en een vroege mogelijk originele variant in d met BWV-nummer 549a. Bij het samenstellen van de Bach-Werke-Verzeichnis was die laatste bron nog niet gevonden. Beide versies komen grofweg overeen, ook al verschilt elke bron op details.

Vooral de prelude draait om benenwerk. Een virtuoze pedaalsolo introduceert een vragend motief waarop Bach in de manualen – toetsenborden – verder bouwt, gesteund door liggende basnoten. De fuga heeft een opmerkelijk lang, aanstekelijk thema, dat vrij sec achter elkaar wordt gepresenteerd, nu en dan afgewisseld met wat vrij spel. Het blijft lang wachten op het pedaal, tot de eerste inzet meteen het einde inluidt van het formele contrapunt. Vanaf dan klinkt een soort vrije fantasie richting een overrompelende finale.

BWV
549
Titel
Prelude en fuga in c klein
Instrument
orgel
Genre
orgelwerken
Jaartal
ca. 1705-1706
Stad
Arnstadt

Met steun van

Dr. Edgar von Hinüber

Achtergrondvideo's

Organist Ton Koopman

“Hildebrandt was voor Johann Sebastian Bach dé orgelbouwer. Bach heeft dit Hildebrandt-orgel in Naumburg nog ingewijd en gekeurd.”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    19 september 2024
  • Opnamedatum
    13 september 2020
  • Locatie
    Stadtkirche St. Wenzel, Naumburg
  • Organist
    Ton Koopman
  • Orgel
    Zacharias Hildebrandt, 1746
  • Regie en beeldmontage
    Robin van Erven Dorens
  • Muziekopname
    Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
  • Audiomontage en -mix
    Guido Tichelman
  • Camera
    Robin van Erven Dorens, Onno van der Wal
  • Licht
    Ernst-Jan Thieme
  • Assistent audioregie
    Marloes Biermans
  • Interview
    Robin van Erven Dorens, Marloes Biermans
  • Productie
    Jessie Verbrugh
  • Met steun van
    Dr. Edgar von Hinüber

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!