Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ

Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ

BWV 639 uitgevoerd door Leo van Doeselaar
Sint-Catharinakerk, Hamburg

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

"Nooit is Jezus ontroerender aangeroepen"

De wankelmoedige mens verpakt in bedrieglijke eenvoud

Stille wateren, diepe gronden. In dit eenvoudige koraalvoorspel roert zich heel wat meer dan zich op het eerste gehoor openbaart. De trage, zachtmoedige melodie van Agricola’s zestiende-eeuwse kerklied ‘Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ’ wordt door het pedaal van een zich rustig voortbewegende ondersteuning voorzien. Maar schijn bedriegt, want op de achtergrond wringt de tenor zich wanhopig in nederige bochten. De koraaltekst schetst dan ook het beeld van een vertwijfeld mens dat zich aan Christus vastklemt, zich ondertussen afvragend of hij wel opgewassen is tegen de taak naar zijn woord te leven. De verschillende ingrediënten van dit enige trio in het Orgelbüchlein laat Bach versmelten tot een driedimensionaal geheel. Nooit is Jezus ontroerender aangeroepen, vond Maarten ‘t Hart. En daar valt weinig tegenin te brengen.

Orgelbüchlein, BWV 599-644
Bach begon al in zijn tijd als hoforganist in Weimar (1708-1714) een eerste collectie aan te leggen van koraalbewerkingen en koraalvoorspelen (composities op basis van lutherse kerkliederen). Deze waren bedoeld voor in de kerkdienst, de voorspelen als inleiding voor de gemeentezang. Blijkens de inhoudsopgave in Bachs manuscript had het een bundel met 164 composities moeten worden, maar het werden er uiteindelijk niet meer dan 46 (BWV 599-644). Die ordening, gecombineerd met de geringe lengte van de stukken, wijst erop dat Bach van plan is geweest een complete cyclus van koraalbewerkingen samen te stellen. Later, in zijn tijd in Köthen, voorzag hij de bundel van een titelpagina. Daarop staat: Orgel-Büchlein, Worinne einem anfahenden Organisten Anleitung gegeben wird, auff allerhand Arth einen Choral durchzuführen… (Orgelboekje, waarin een beginnend organist geleerd wordt een koraal op allerlei manieren te bewerken…). De verzameling bestemde hij dus toen pas als leerboek, wellicht om in 1722 te presenteren bij zijn sollicitatie voor de post van Thomascantor in Leipzig, waar hem een belangrijke onderwijstaak te wachten stond. De leerlingen zullen er een kluif aan gehad hebben, want in een notendop bevatten de voorspelen het complete gamma aan barokke klaviertechnieken.

BWV
639
Titel
Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ
Instrument
orgel
Genre
orgelwerken
Serie
Orgelbüchlein
Jaartal
ca. 1708-1717
Stad
Weimar
Bijzonderheden
Een variant op deze bewerking, BWV Anh. II 73, is niet van Bach.

Achtergrondvideo's

Organist Leo van Doeselaar

“Het wordt er eigenlijk ingewreven, het is niet zomaar klagen, maar echt in- en indroevig.”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    3 juli 2015
  • Opnamedatum
    21 oktober 2014
  • Locatie
    Sint-Catharinakerk, Hamburg
  • Organist
    Leo van Doeselaar
  • Orgel
    Verschillende bouwers van de 15de tot de 19de eeuw. Reconstructie: Flentrop 2013
  • Productie
    Frank van der Weij
  • Cameraregie
    Jan Van den Bossche
  • Director of photography
    Sal Kroonenberg
  • Camera assistenten
    Andreas Grotevent, Lucas Lütz
  • Muziekproductie, montage en mix
    Holger Schlegel
  • Beeldmontage
    Jasper Verkaart
  • Productie-assistentie
    Hanna Schreuders
  • Interview
    Onno van Ameijde
  • Met dank aan
    Vadim Dukart, Andreas Fischer

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!