O Jesu Christ, meins Lebens Licht
BWV 118 uitgevoerd door de Nederlandse Bachvereniging
onder leiding van Shunske Sato
Waalse Kerk, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Teksten
Teksten
Credits
Credits
Een zeldzame uitvoering
Onconventionele begrafenismuziek met ongebruikelijke instrumentatie
Soms zit Bach – vanuit ons huidige uitvoeringsperspectief gezien – zichzelf een beetje in de weg: onduidelijke genres en ongebruikelijke instrumenten maken zijn werk interessant maar soms ook lastig te plaatsen. Een mooi voorbeeld hiervan is O Jesu Christ, meins Lebens Licht. Omdat het maar uit één deel bestaat hoort het niet echt bij de cantates. Maar omdat het onafhankelijke instrumentale partijen heeft, wordt het meestal ook niet tot de motetten gerekend, hoewel Bach het werk zelf wél zo noemde.
Bovendien vraagt de eerste van de twee versies van het stuk naast een cornetto en drie trombones ook om twee lituo’s. Het Latijnse (uit het Etruskisch stammende) woord lituus betekent “gebogen” of “gekromd” en werd ook gebruikt voor een gekromde staf of gebogen blaasinstrument. Verschillende antieke auteurs verwijzen naar de lituus als een signaalinstrument voor het leger. Maar wat Bach ermee bedoelde is niet duidelijk. Misschien ging het om een soort alpenhoorn, die al in de zestiende eeuw als lituus alpinus werd beschreven. Of was het, zoals Michael Praetorius aan het begin van de zeventiende eeuw schreef, een andere term voor schalmei of kromhoorn? In Bachs tijd werd het woord lituus ook voor koperen blaasinstrumenten gebruikt. Daarom werd hier gekozen voor twee trompetten.
Als gevolg van bovengenoemde onduidelijkheden, is BWV 118 relatief zelden te horen. En daar zijn muzikaal duidelijk geen redenen voor. Het is een prachtige koraalbewerking zoals we die ook uit de cantates kennen. De instrumentale introductie zet met zijn weemoedige lijnen en harmonieën de toon. De koraalmelodie in lange noten in de sopraan en de imiterende andere stemmen bouwen hetzelfde sentiment verder uit. Bach schreef het stuk dan ook voor een begrafenis: in oktober 1740 werd het bij het graf van Joachim Friedrich von Fleming uitgevoerd. Een andere componist had voor zo’n gelegenheidswerk waarschijnlijk iets conventionelers geschreven. Bach daarentegen greep het moment aan om iets bijzonders te doen, ook binnen zijn eigen oeuvre.
- BWV
- 118
- Titel
- O Jesu Christ, meins Lebens Licht
- Instrument
- trompet, trombone
- Genre
- motetten
- Jaartal
- 1736-1737
- Stad
- Leipzig
- Tekstdichter
- onbekend, mogelijk Martin Behm, 1610
- Bestemming
- Begrafenis
Met steun van
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
O Jesu Christ, meins Lebens Licht,
mein Hort, mein Trost, mein Zuversicht,
auf Erden bin ich nur ein Gast
und drückt mich sehr der Sünden Last.
Dein letztes Wort laβ sein mein Licht,
wenn mir der Tod das Herz zerbricht;
behüte mich vor Ungebärd,
wenn ich mein Haupt nun neigen werd!
Vertaling
O Jezus Christus, licht van mijn leven,
mijn toeverlaat, mijn troost, mijn vertrouwen,
op aarde ben ik slechts een gast
en de last van mijn zonden drukt zwaar op mij.
Laat uw laatste woord mijn licht zijn
als de dood mijn hart breekt;
behoed mij voor razernij
als ik mijn hoofd zal buigen.
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Publicatiedatum
- 20 oktober 2022
-
- Opnamedatum
- 27 mei 2021
-
- Locatie
- Waalse Kerk, Amsterdam
-
- Muzikale leiding
- Shunske Sato
-
- Sopraan
- Lauren Armishaw, Marta Paklar, Amelia Berridge
-
- Alt
- Alex Potter, Sofia Gvirts, Bernadett Nagy
-
- Tenor
- Daniel Johannsen, Adriaan de Koster, Immo Schröder
-
- Bas
- Matthew Baker, Pierre-Guy Le Gall White, Michiel Meijer
-
- Kornet
- Andrea Inghisciano
-
- Trompet 1
- Robert Vanryne
-
- Trompet 2
- Mark Geelen
-
- Trombone
- Bram Peeters, Kate Rockett, Joost Swinkels
-
- Regie en camera
- João MB Costa
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt, Pim van der Lee
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Santiago Rodriguez, Milo McCafferty, Oscar Widl, Enzo Dumettier
-
- Licht
- Zen Bloot
-
- Grip
- Patrick Galvin, Harm Bredero, Sven Deen
-
- Regieassistent
- Santiago Rodriguez
-
- Beeldmontage
- Rob Gradisen, Robin van Erven Dorens
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Productie concert
- Imke Deters
-
- Productie opname
- Jessie Verbrugh
-
- Met steun van
- MWH4impact
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!