Wo soll ich fliehen hin

Wo soll ich fliehen hin

BWV 646 uitgevoerd door Wolfgang Zerer
Sint-Catharinakerk, Hamburg

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

Echo zonder bron

Vreemde eend in de bijt of een spoor van een verloren cantate?

‘Waarheen kan ik vluchten, bezwaard als ik ben met zoveel zonden?’, vraagt een Trostgesänglein uit 1630, op een melodie die Bach geregeld gebruikte in zijn cantates en orgelmuziek. Het lied van vertrouwen is nogal zakelijk tussen de twee klavierstemmen gezet in tenorligging in het pedaal (de uitgave vermeldt expliciet ‘Ped: 4 Fuss.’, boven de bas in de linkerhand). In het openingsmotiefje, een groepje van zeven snelle nootjes, hoor je het vluchten of misschien het stromen van Christus’ heilzame bloed, bijna het hele stuk door.

Maar was dit oorspronkelijk een cantate-aria, zoals de vijf andere Schüblerkoralen, en werd die dan ook op basis van een partituur bewerkt door een derde? Of was er misschien geen origineel, en schreef de componist dit werk speciaal voor de gelegenheid zelf? De twee buitenstemmen voelen alleszins zeer klavier-esk aan, meer dan in de andere koralen. We zullen het wel nooit weten, tot ergens in een bibliotheek een ‘nieuwe’ cantate onder het stof vandaan komt.

Schübler-Choräle, BWV 645-650
Ze hebben een nummer en ze hebben een (bij)naam, maar dat betekent toch niet noodzakelijk dat Bach de zes betoverende Schübler-Choräle zelf schreef. Vijf zijn bewerkingen van gekende cantatedelen – en het zesde is dat wellicht ook, uit een verloren werk. Waar sommigen, zoals organist Wolfgang Zerer, niet twijfelen aan de hand van de meester en er een weloverwogen constructie in herkennen, zien andere specialisten een groot gat tussen Bachs eigen, verfijnde transcripties en deze vaak nogal letterlijk op het orgel overgezette werken. Liet de meester deze taak bijvoorbeeld aan zijn zoon Wilhelm Friedemann? Wilde hij zo behalve de meest virtuoze organisten, met Clavier-Übung III, ook spelers op een wat populairder niveau bedienen? Werden deze succesnummers ook in bewerking een bestseller? We weten het niet, maar feit is dat Bach zelf een exemplaar van Schüblers drukwerk bezat, bijzonder interessant door een overvloed aan verbeteringen en veranderingen van een componist in de allerlaatste jaren van zijn leven. 

BWV
646
Titel
Wo soll ich fliehen hin oder Auf meinen lieben Gott
Instrument
orgel
Genre
orgelwerken
Serie
Schübler-Choräle (orgel)
Jaartal
1748-49
Stad
Leipzig
Bijzonderheden
Uitgegeven bij Johann Georg Schübler in Zella.

Achtergrondvideo's

Organist Wolfgang Zerer

“Organist Wolfgang Zerer heeft het zich altijd afgevraagd: waarom die twee titels, 'Wo soll ich fliehen hin' of 'Auf meinen lieben Gott'?”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    13 november 2015
  • Opnamedatum
    20 oktober 2014
  • Locatie
    Sint-Catharinakerk, Hamburg
  • Organist
    Wolfgang Zerer
  • Orgel
    Verschillende bouwers van de 15de tot de 19de eeuw. Restauratie: Flentrop 2013
  • Productie
    Frank van der Weij
  • Cameraregie
    Jan Van den Bossche
  • Director of photography
    Sal Kroonenberg
  • Camera assistenten
    Andreas Grotevent, Lucas Lütz
  • Muziekproductie, montage en mix
    Holger Schlegel
  • Beeldmontage
    Jasper Verkaart
  • Productie-assistentie
    Hanna Schreuders
  • Interview
    Onno van Ameijde
  • Met dank aan
    Vadim Dukart, Andreas Fischer

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!