Von Gott will ich nicht lassen
BWV 658 uitgevoerd door Reitze Smits
Jacobikerk, Uithuizen
Achter de muziek
De kerkklokken van Leipzig
Een koraalbewerking die barst van vreugde
De koraalmelodie Von Gott will ich nicht lassen - die de basis vormt voor dit orgelwerk, BWV 658 - was oorspronkelijk een liefdeslied. Vanaf het midden van de zestiende eeuw werd het gebruikt in de Lutherse kerk en kreeg het de betekenis van een koraal over de verzorgende macht van God. De tekst spreekt van het vertrouwen in Gods redding na de dood: “na de dood worden we diep in de aarde begraven: als we geslapen hebben, zal God ons weer wakker maken.”
Bach werkte het koraal voor het eerst uit in zijn jonge jaren, toen hij hoforganist in Weimar was. Hij gebruikte de melodie niet volledig, maar nam een paar maten als cantus firmus (een bestaande melodie die een componist hergebruikt voor een polyfoon meerstemmig stuk) en werkte die verder uit in de rest van het stuk. Die melodie begint in het pedaal maar doordringt langzaam het hele stuk. In de begeleiding duikt het zogenaamde “vreugdemotief” veelvuldig op: een vitaal loopje van een stijgende sext. Typisch Bach, zeker in combinatie met de gekozen harmonieën. Het maakt dit koraal een bijzonder geslaagd voorbeeld van Bachs orgelstijl.
18 Choräle/Leipziger Choräle, BWV 651-668
In de laatste tien jaar van zijn leven verzamelde en vervolmaakte Bach een reeks koraalbewerkingen, vermoedelijk met het plan ze, net als het derde deel van de Clavier-Übung in 1739, in druk te laten verschijnen. Het gaat om een selectie van zijn composities uit veel vroegere jaren, toen hij in Weimar, Arnstadt en Mühlhausen als organist werkzaam was. De verzameling werd bekend onder de noemer 18 Choräle of Leipziger Choräle. Overigens is 18 koralen een misleidende titel. De set bevatte oorspronkelijk 17 stukken. Het achttiende, Vor deinen Thron tret ich (BWV 668), is later aan Bachs manuscript toegevoegd.
- BWV
- 658
- Titel
- Von Gott will ich nich lassen
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Serie
- 18 Choräle (orgel)
- Jaartal
- 1708-1717/1739-1742
- Stad
- Weimar/Leipzig
- Bijzonderheden
- Van deze compositie bestaan een vroegere, soberdere versie uit de Weimartijd, BWV 658a.
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 8 december 2022
-
- Opnamedatum
- 18 juli 2019
-
- Locatie
- Jacobikerk, Uithuizen
-
- Organist
- Reitze Smits
-
- Orgel
- Arp Schnitger 1701, restauratie 2001
-
- Regie, camera
- Robin van Erven Dorens
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage- en mix
- Guido Tichelman
-
- Camera, licht
- Onno van der Wal, Gregoor van de Kamp
-
- Datahandling
- Stefan Ebels
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!