Duet nr. 2 in F groot
BWV 803 uitgevoerd door Laurens de Man
Freiberger Dom Sankt Marien, Freiberg, Duitsland
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Wolken voor de zon
In het midden van dit duet lijkt het alsof door een mutatie in het DNA ineens een merkwaardig virus ontstaat
Nadat Bach in BWV 802 — het eerste van de vier duetten uit het derde deel van de Clavier-Übung — de luisteraar in een desoriënterende harmonische wereld had binnengeleid, lijkt bij dit tweede duet alles weer normaal. Gewoon een zonnig F groot en een volstrekt regulier thema dat zich in sprongetjes vrolijk omhoog beweegt en daarna in uitbundige beweging verder gaat. Maar net wanneer je ervan overtuigd bent dat er echt geen vuiltje aan de lucht is, zet een nieuw thema in. Dat begint in de bovenstem met een rare harmonische stap, een soort kleine mutatie in het DNA van F groot.
En daarmee is het hek van de dam. De onderstem volgt meteen daarna in een strikte canon met hetzelfde thema, met dezelfde mutatie, maar dan een paar tonen lager. Doordat dezelfde kleine harmonische oneffenheid nu op verschillende toonhoogtes klinkt is de normaliteit van het begin al snel ver te zoeken. Kort daarna keert het thema van het begin terug, ook in een soort canon tussen de twee stemmen. Maar in plaats van zonnig is het beginthema nu besmet door die rare harmonische mutatie. Zo gaat het verder: beiden thema’s klinken rechtop en ondersteboven in een harmonisch geheel dat vervormd lijkt door een soort virus.
Maar dan, bijna voor je er erg in hebt zijn de twee stemmen genezen. We zijn terug in het F groot van het begin en het middendeel van het duet blijft als een soort koortsige ijldroom in gedachten achter.
Clavier-Übung
Bach publiceerde in Leipzig tussen 1731 en 1741 vier delen Clavier-Übung, een titel die Johann Kuhnau, zijn voorganger als Thomascantor, al eerder had gebruikt voor soortgelijke bundels met werk voor orgel en klavecimbel. De composities zijn zeer verschillend van aard en hebben, anders dan de titel doet vermoeden, een hoge moeilijkheidsgraad. Alle op dat moment gangbare stijlen, genres en technieken voor klavecimbel en orgel laat Bach de revue passeren, maar dan in de superieure vorm waar alleen hij het patent op had.
Clavier-Übung I (1731) bevat de zes partita's, BWV 825-830, Clavier-Übung II (1735) het Concerto nach italienischem Gusto, BWV 971 en de Ouverture nach französischer Art, BWV 831, en Clavier-Übung IV (1741) de Goldbergvariaties, BWV 988. Clavier-Übung III (1739) is als enige en omvangrijkste deel bestemd voor orgel en bevat voornamelijk koraalbewerkingen, dat wil zeggen orgelpreludes gebaseerd op Lutherse kerkliederen. Van ieder koraal maakte Bach twee versies: een voor groot orgel en een voor een kleiner orgeltype. De meeste koralen verwijzen naar de zes pijlers van de catechismus. Het is onduidelijk of Bach ze ook tijdens de dienst speelde, of dat hij er misschien voor eigen gebruik zijn muzikale ideeën in uitwerkte, zonder zicht op een publieke uitvoering.
- BWV
- 803
- Titel
- Duet nr. 2 in F groot
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Serie
- Clavier-Übung III
- Jaartal
- 1739
- Stad
- Leipzig
Met steun van
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 17 maart 2022
-
- Opnamedatum
- 16 september 2020
-
- Locatie
- Freiberger Dom Sankt Marien, Freiberg, Duitsland
-
- Organist
- Laurens de Man
-
- Orgel
- Gottfried Silbermann, 1711-1714
-
- Regie en beeldmontage
- Robin van Erven Dorens
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Robin van Erven Dorens, Onno van der Wal
-
- Licht
- Ernst-Jan Thieme
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Interview
- Robin van Erven Dorens, Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met steun van
- MWH4impact
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!