'Engelse' suite nr. 4 in F groot
BWV 809 uitgevoerd door Siebe Henstra
in het Huis Bartolotti, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Engels of Frans?
Deze Engelse suite met Franse dansen heeft een onverwachts Nederlands tintje
Waarom de set van zes suites, waarvan deze Suite in F groot de vierde is, volgens een van Bachs zonen “voor de Engelsen” waren, is nooit echt duidelijk geworden. In ieder geval is de benaming niet van Bach zelf afkomstig. De muziek zelf is ook niet Engels, maar — als we er al een nationaal label op moeten plakken — eerder in de oudere Franse traditie.
Zoals bijna altijd staan ook in deze ‘suite avec prélude’ de namen van de dansvormen waaruit ze is opgebouwd er expliciet bij. Maar ook in Bachs tijd waren de precieze kenmerken van die vormen niet eenduidig. Muziektheoretici beschrijven verschillende soorten en stijlen van allemandes, courantes, minuëtten, gigues, etc. Bijna om helderheid te scheppen lijkt Bach hier te proberen ieder deel in zijn meest kenmerkende vorm te presenteren: van de Prelude (‘vitement’, staat erbij) die een levendige introductie garandeert, tot de springende gebroken akkoorden van de Gigue aan het slot, en alles ertussenin. Alleen in de Allemande lijkt Bach niet te willen kiezen. Daar presenteert hij bewust twee verschillend ritmische patronen voor die dansvorm: wandelende zestiende noten en huppelende triolen.
Voor de Nederlanders: Siebe Henstra moet bij het laatste deel altijd denken aan een bekend verjaardagsliedje. Als je het eenmaal gehoord hebt, is het moeilijk die link weer uit je hoofd te krijgen. We zijn benieuwd of u kunt raden welk liedje hij bedoelt.
‘Engelse’ suites, BWV 806-811
De zes ‘Engelse’ suites zijn waarschijnlijk gecomponeerd tussen 1710 en 1720 en in ieder geval vóór de ‘Franse’ suites en de partita’s. Waarom ze ‘Engels’ worden genoemd blijft enigszins onduidelijk. Ze zouden volgens de eerste Bach-biograaf Forkel opgedragen zijn aan een niet nader genoemde Engelse aristocraat. Er wordt ook een stilistische link gelegd met de zes klavecimbelsuites van de Franse componist Charles Dieupart die in Londen woonde. En op de titelpagina van de kopie van Bachs jongste zoon, de eveneens in Londen wonende Johann Christian, staat ‘fait pour les anglois’.
Maar net zoals Bachs overige suites voor klavier, zijn de 'Engelse' suites vooral een synthese van Duitse, Italiaanse en Franse stijlelementen. In zekere zin zijn ze meer Frans dan de zogenaamde ‘Franse’ suites. Zo beginnen ze alle zes met een uitgebreid preludium, naar het voorbeeld van de Franse luitsuites. Dan volgt de klassieke reeks van gestileerde dansen: allemande, courante, sarabande en gigue, met tussen die laatste twee een vrije keuze uit de gavotte, bourrée, passepied of het menuet.
Opnamelocatie: het Huis Bartolotti
Deze opname is gemaakt in het Huis Bartolotti, Herengracht 170 en 172. In het achterhuis van nr. 170 woonde en werkte van 1974 tot aan zijn dood in 2012 klavecinist, organist en dirigent Gustav Leonhardt. Leonhardt was een van de pioniers van de oudemuziekpraktijk in Nederland en is als docent en inspiratiebron bepalend geweest voor veel klavecinisten.
- BWV
- 809
- Titel
- Suite in F groot
- Bijnaam
- ‘Engelse’ suite nr. 4
- Instrument
- klavecimbel
- Genre
- klavierwerken
- Serie
- Engelse suites (klavier)
- Jaartal
- 1710-1720
- Stad
- Köthen?
Ter nagedachtenis aan
Mr. José Cruz-Covarrubias
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 24 juni 2021
-
- Opnamedatum
- 26 oktober 2018
-
- Locatie
- Huis Bartolotti, Amsterdam
-
- Klavecinist
- Siebe Henstra
-
- Klavecimbel
- Martin Skowroneck, 1968 naar Johannes Daniel Dulcken (midden 18e eeuw)
-
- Regie, camera en beeldmontage
- Gijs Besseling
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera, licht
- Nina Badoux
-
- Datahandling, camera- en lichtassistent
- Eline Eestermans
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met dank aan
- Vereniging Hendrick de Keyser
-
- Ter nagedachtenis aan
- Mr. José Cruz-Covarrubias
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!