Prelude (Fantasia) in a klein
BWV 922 uitgevoerd door Lars Ulrik Mortensen
in het Huis Bartolotti, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Herhaling
Hoe lang denk je dat ik met één idee kan blijven spelen zonder dat het saai wordt?
De Fantasia in a klein lijkt een uitgebreide oefening in polyptoton: het herhalen van een woord in steeds in net een iets andere vorm. Die komt uit de retorica, die heel veel begrippen heeft voor verschillende soorten herhaling in een tekst. Zo zijn er naast polyptoton bijvoorbeeld ook ploche, epizeuxis, diaphora, anadiplosis en anaphora. Er was in Bachs tijd een uitgebreide en gedetailleerde theoretische literatuur over retorica. En deze kennis en kunde over welke stijlmiddelen je allemaal kon gebruiken in een tekst werd, met bijbehorende terminologie, ook toegepast bij het schrijven van muziek. Zeker ook door Bach. Je kunt deze Fantasia zien als een demonstratie van de kunst van het herhalen.
Lars Ulrik Mortensen laat in het interview horen hoe de opeenvolgende secties allemaal uit minimale melodische middelen opgebouwd. Steeds zit de variatie hem eigenlijk alleen in de verschuivende chromatische harmonieën terwijl één motiefje eindeloos wordt herhaald. Bijna uitdagend lijkt Bach te vragen: “hoe lang denk je dat ik met één en hetzelfde simpele idee kan blijven spelen zonder dat het saai wordt?” Langer dan je eigenlijk zou verwachten, en met groot effect. Een traktaat dat in Bachs tijd aan Cicero werd toegeschreven stelt niet onrechte dat herhaling “een diepe indruk op de luisteraar” maakt, “alsof een wapen herhaaldelijk hetzelfde lichaamsdeel treft”.
- BWV
- 922
- Titel
- Prelude (Fantasia) in a klein
- Instrument
- klavecimbel
- Genre
- klavierwerken
- Jaartal
- ca. 1710-1714
- Stad
- Weimar
- Bijzonderheden
- Overgeleverd in de nalatenschap van Johann Ludwig Krebs
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 3 oktober 2019
-
- Opnamedatum
- 14 oktober 2017
-
- Locatie
- Huis Bartolotti, Amsterdam
-
- Klavecinist
- Lars Ulrik Mortensen
-
- Klavecimbel
- Geert Karman naar J.H. Gräbner, 1774
-
- Regie, camera en licht
- Gijs Besseling
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera, licht
- Danny Noordanus
-
- Datahandling, camera- en lichtassistent
- Eline Eestermans
-
- Interview
- Onno van Ameijde, Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met dank aan
- Vereniging Hendrick de Keyser
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!