Concert in d klein
BWV 974 uitgevoerd door Patrick Ayrton
in zijn huis in Culles-les-Roches, Frankrijk
Achter de muziek
Van hobo naar klavier
Kennelijk zag Bach toch wat in een concert van “een soort gek”
Van vioolconcerten van Vivaldi tot aan Pergolesi’s Stabat mater: Bach heeft alles bij elkaar heel wat muziek van zijn Italiaanse tijdgenoten bewerkt voor eigen gebruik. Ook dit concert in d klein is zo’n bewerking, in dit geval van een concert voor hobo en strijkers van Alessandro Marcello (1673-1747), de oudere broer van de eveneens componerende Benedetto. Beiden stamden uit een Venetiaanse adellijke familie. Alessandro was een alleskunner: hij tekende en schilderde, maakte globes, dichtte, en bespeelde meerdere instrumenten. Montesquieu, de Franse filosoof, schreef na een Italiëreis in 1729 misprijzend dat Marcello “een soort gek” was, “een allesdoener voor de half getalenteerden”.
Getalenteerd of niet, Marcello’s hoboconcert circuleerde ook in Noord-Europa. De Hertog van Sachsen-Weimar had in 1713 mogelijk een handschrift van het werk uit de Lage Landen mee terug naar Weimar genomen. In 1717 werd het concert in Amsterdam gedrukt door de erven van Estienne Roger, als onderdeel van een set van twaalf hoboconcerten. Het kan best zijn dat het als hoboconcert ook in Weimar gespeeld is, of zelfs in Köthen, waar Bach eind 1717 naartoe verhuisde. Aan beide hoven werkten goede hoboïsten.
Bachs klavierbewerking maakt het toch al bescheiden opgezette concert tot echte huiskamermuziek. Maar, zoals Patrick Ayrton vertelt, gaat bij Bach zo’n bewerking ook altijd om het interessanter maken van het origineel. Het Italiaanse karakter blijft niettemin onmiskenbaar. Zo is dit één van de talrijke voorbeelden van Italiaans-Duitse symbiose in Bachs werk. Bij hem thuis in Frankrijk breekt Ayrton zo ook een lans voor Marcello, als antwoord op Montesquieu.
- BWV
- 974
- Titel
- Concert in d klein
- Instrument
- klavecimbel
- Genre
- klavierwerken
- Jaartal
- ca. 1713/1714
- Stad
- Weimar
- Bijzonderheden
- Bewerking van het hoboconcert in d klein (S D935) voor hobo, strijkers en continuo van Alessandro Marcello.
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 8 juli 2021
-
- Opnamedatum
- 16 april 2018
-
- Locatie
- Culles-les-Roches, Frankrijk
-
- Klavecinist
- Patrick Ayrton
-
- Regie en interview
- Jan Van den Bossche
-
- Muziekopname, -montage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Gijs Besseling
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!