Herr Gott, Dich loben alle wir
BWV 130 uitgevoerd door de Nederlandse Bachvereniging
onder leiding van Jos van Veldhoven
Martinikerk, Groningen
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Teksten
Teksten
Credits
Credits
De oude draak
Alles komt uit de kast in 'Herr Gott, dich loben alle wir'; van spektakel met trompetten en pauken tot een intiem loflied
Het gaat hier over strijd, over het eeuwigdurende gevecht tussen goed en kwaad – in dit geval in de gedaante van een draak. Meteen bij de eerste noten is wel duidelijk wie er wint: Gods engelen. God wordt geloofd en bedankt met triomfmuziek en de drie trompetten en pauken maken het extra feestelijk. Boven alles uit klinkt in de sopraanpartij het koraal Herr Gott, dich loben alle wir.
De bas bezingt in zijn aria hoe akelig de duivel kan zijn. Waakzaamheid is geboden want hij is listig, nijdig en kent geen rust. Dat hoor je terug in de duivelse loopjes in de trompetpartij. Heel lieflijk is juist de begeleiding van de tenor. Hij vraagt in een zachtmoedige lofzang met een engelachtige fluitsolo de engelen om bescherming. Tot slot stemt het hele ensemble weer in met triomfmuziek met dezelfde melodie als in het begin, maar dan homofoon gezet; de tekst klinkt in alle stemmen tegelijk. Zo komt de boodschap nog krachtiger over.
Bach schreef deze cantate voor de naamdag van aartsengel Michaël. Die verslaat volgens het bijbelboek Openbaring in de hemel met zijn engelentroepen de draak. Hiermee werd het kwaad niet uitgeroeid, maar wel op aarde teruggeworpen. Op deze dag overheerst dan ook het rotsvaste vertrouwen dat het goede het kwade zal overwinnen. Bach zette in deze cantate dan ook een feestensemble in, met trompetten, hobo’s, pauken, een traverso en strijkers.
- BWV
- 130
- Titel
- Herr Gott, dich loben alle wir
- Genre
- cantates
- Jaartal
- 1724
- Stad
- Leipzig
- Tekstdichter
- onbekend, naar gelijknamig lied van Paul Eber (1554)
- Bestemming
- Michaelsfeest (29 september)
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
1. Choral
Herr Gott, dich loben alle wir
und sollen billig danken dir
für dein Geschöpf der Engel schon,
die um dich schwebn um deinen Thron.
2. Rezitativ (Alt)
Ihr heller Glanz und hohe Weisheit zeigt,
wie Gott sich zu uns Menschen neigt,
der solche Helden, solche Waffen
vor uns geschaffen.
Sie ruhen ihm zu Ehren nicht;
ihr ganzer Fleiss ist nur dahin gericht’,
dass sie, Herr Christe, um dich sein
und um dein armes Häuflein:
wie nötig ist doch diese Wacht
bei Satans Grimm und Macht?
3. Arie (Bass)
Der alte Drache brennt vor Neid
und dichtet stets auf neues Leid,
dass er das kleine Häuflein trennet.
Er tilgte gern, was Gottes ist,
bald braucht er List,
weil er nicht Rast noch Ruhe kennet.
4. Rezitativ (Sopran, Tenor)
Wohl aber uns, dass Tag und Nacht
die Schar der Engel wacht,
des Satans Anschlag zu zerstören!
Ein Daniel, so unter Löwen sitzt,
erfährt, wie ihn die Hand des Engels schützt.
Wenn dort die Glut
in Babels Ofen keinen Schaden tut,
so lassen Gläubige ein Danklied hören,
so stellt sich in Gefahr
noch itzt der Engel Hülfe dar.
5. Arie (Tenor)
Lass, o Fürst der Cherubinen,
dieser Helden hohe Schar
immerdar deine Gläubigen bedienen;
dass sie auf Elias Wagen
sie zu dir gen Himmel tragen.
6. Choral
Darum wir billig loben dich
und danken dir, Gott, ewiglich,
wie auch der lieben Engel Schar
dich preisen heut und immerdar.
Und bitten dich, wollst allezeit
dieselben heissen sein bereit,
zu schützen deine kleine Herd,
so hält dein göttlichs Wort in Wert.
Vertaling
1. Koor
Heer God, wij allen prijzen u
en wij moeten u danken
voor de stralende engelen, door u geschapen,
die om uw troon zweven.
2. Recitatief (alt)
Hun heldere glans en hun grote wijsheid tonen
hoe God zich om ons mensen bekommert,
doordat hij zulke helden, zulke wapenen
voor ons heeft geschapen.
Tot zijn eer rusten zij nooit,
al hun ijver is er uitsluitend op gericht
om u heen te zijn, Heer Christus,
en om uw arme hoopje mensen:
Hoe noodzakelijk is die bewaking niet
nu Satan zo woedend en machtig is?
3. Aria (bas)
De oude draak brandt van nijd
en verzint steeds nieuw lijden,
om het kleine hoopje los te rukken.
Hij zou graag verdelgen wat van God is,
hij heeft listen nodig
omdat hij rust noch duur kent.
4. Recitatief (sopraan, tenor)
Maar gelukkig zijn wij, want dag en nacht
waakt de engelenschaar
om de aanval van Satan af te weren!
Een Daniël die tussen leeuwen zit,
ervaart dat de hand van de engel hem beschermt.
Als daar het vuur in de brandende oven
van Babel geen schade aanricht,
laten gelovigen een danklied horen.
Zo vertoont zich in gevaar
ook nu nog de hulp van de engelen.
5. Aria (tenor)
Laat, o vorst der Cherubijnen,
de verheven schare van die helden altijd
uw gelovigen van dienst zijn
zodat zij hen op de wagen van Elia
naar de hemel toe dragen.
6. Koraal
Daarom moeten wij u loven
en u eeuwig danken, God,
zoals ook de schare van de lieve engelen
u prijst nu en in eeuwigheid.
En wij vragen u, wilt u hen altijd
opdragen bereid te zijn
om uw kleine kudde te beschermen,
dan houdt uw goddelijk woord zijn waarde.
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Publicatiedatum
- 2 mei 2014
-
- Opnamedatum
- 5 oktober 2013
-
- Locatie
- Martinikerk, Groningen
-
- Dirigent
- Jos van Veldhoven
-
- Sopraan
- Maria Keohane
-
- Alt
- Maarten Engeltjes
-
- Tenor
- Benjamin Hulett
-
- Bas
- Christian Immler
-
- Koor sopraan
- Monica de Jesus Monteiro, Hilde Van Ruymbeke, Klaartje van Veldhoven, Orlanda Velez Isidro
-
- Koor alt
- Victoria Cassano McDonald, Gemma Jansen, Saskia Kruysse, Elena Pozhidaeva
-
- Koor tenor
- Yves van Handenhove, Diederik Rooker, Kevin Skelton, Ronald Threels
-
- Koor bas
- Donald Bentvelsen, Jelle Draijer, Michiel Meijer, Frank Hermans
-
- Viool 1
- Shunske Sato, Lidewij van der Voort, Hanneke Wierenga
-
- Viool 2
- Pieter Affourtit, Anneke van Haaften, Paulien Kostense
-
- Altviool
- Deirdre Dowling, Jan Willem Vis
-
- Cello
- Lucia Swarts, Barbara Kernig
-
- Contrabas
- Joshua Cheatham
-
- Traverso
- Marten Root
-
- Hobo
- Martin Stadler, Peter Frankenberg, Sarah Aßmann
-
- Fagot
- Benny Aghassi
-
- Trompet
- Robert Vanryne, Mark Geelen, Michael Harrison, Dave Hendry
-
- Pauken
- Luuk Nagtegaal
-
- Klavecimbel
- Siebe Henstra
-
- Groot orgel
- Leo van Doeselaar
-
- Registrant
- Tim Knigge
-
- Productie concert
- Imke Deters, Marco Meijdam
-
- Productie
- Frank van der Weij
-
- Cameraregie
- Lucas van Woerkum
-
- Director of photography
- Sal Kroonenberg
-
- Camera
- Robert Berger, Jorrit Garretsen, Sal Kroonenberg
-
- Montage
- Lucas van Woerkum, Frank van der Weij
-
- Muziekopname
- Leo de Klerk
-
- Licht
- Alban Riphagen
-
- Productie-assistentie
- Zoë de Wilde
-
- Partituurcoaching
- Jan Van den Bossche
-
- Make up
- Marloes Bovenlander, Jamila el Bouch, Emine Camadan
-
- Camera-assistent
- Chris Tjong Ayong
-
- Assistent muziekregisseur
- Mieneke van der Velden
-
- Geluids-assistenten
- Jaap van Stenis, Gilius Kreiken
-
- Muziekmontage en mixage
- Leo de Klerk, Frank van der Weij
-
- Muziekmontage assistent
- Martijn Snoeren
-
- Kleurcorrectie
- Geert van Schoot
-
- Met dank aan
- Jan Haak
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!