Nun ist das Heil und die Kraft

Nun ist das Heil und die Kraft

BWV 50 door de Nederlandse Bachvereniging
onder leiding van Jos van Veldhoven
Martinikerk Groningen

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Teksten
Teksten
Credits
Credits

Duizelingwekkend netwerk

Van de ontstaansgeschiedenis van dit koorwerk weten we niet veel, maar Bach biedt vocaal vuurwerk van begint tot eind

Van Nun ist das Heil und die Kraft weten we meer niet dan wel. Staat het stuk op zichzelf of was het onderdeel van iets anders? Voor welke gelegenheid schreef Bach het? Is de achtstemmige versie wel van Bach, of heeft iemand anders Bachs wellicht vijfstemmige oerversie omgewerkt tot een dubbelkorig geheel?

Er wordt getwijfeld aan de authenticiteit van de standaardversie met acht vocale partijen verdeeld over twee koren (de versie die hier wordt uitgevoerd). Volgens sommige deskundigen is de dubbelkorigheid door een andere hand later ingevoerd, waarna Bachs oorspronkelijke versie verloren is gegaan. Deze oerversie zou vijfstemmig geweest zijn en is door verschillende musicologen gereconstrueerd, waaronder door Jan Kleinbussink. Wij namen ook die gereconstrueerde vijfstemmige versie op.

De bestemming van het werk is eveneens onduidelijk. De tekst past goed bij het Michaelsfeest, de naamdag van aartsengel Michaël. Die versloeg volgens het bijbelboek Openbaring in de hemel met zijn engelentroepen de duivel in de gedaante van een draak. Hierdoor werd het kwaad vanuit de hemel op aarde teruggeworpen. Op deze feestdag overheerst dan ook het vertrouwen dat het goede het kwade zal overwinnen.

Ook is niet zeker of het stuk een zelfstandig geheel is, of dat we hier met het begindeel of slotdeel van een verloren gegane cantate te maken hebben. Wel zeker is dat Bach hier vocaal vuurwerk biedt van begin tot eind. In de twee even lange delen wordt het stijgende thema, met als hoorbare sleutelwoorden ‘Macht’ en ‘Gott’, steeds herhaald (een enkele keer in dalend spiegelbeeld), terwijl de andere stemmen virtuoze tegenmelodieën brengen; pas aan het eind van elke helft wordt de structuur tijdelijk wat losser. Het resultaat is een duizelingwekkend netwerk van muzikale lijnen, alsof duizend zielen tegelijk God uitbundig loven.

BWV
50
Titel
Nun ist das Heil und die Kraft
Genre
cantates
Stad
Leipzig?
Tekst
ontleend aan openbaring 12:10
Bestemming
Michaelsfeest? (29 september)

Achtergrondvideo's

Dirigent Jos van Veldhoven

“Moet je BWV 50 wel een cantate noemen?”

Teksten

Origineel

1. Chor
Nun ist das Heil und die Kraft
und das Reich und die Macht
unsers Gottes seines Christus worden,
weil der verworfen ist,
der sie verklagete Tag und Nacht vor Gott.

Vertaling

1. Koor
Nu zijn verschenen het heil en de kracht
en het rijk en de macht
van onze God aan diens Gezalfde toegevallen,
want verslagen is hij uit de hemel geworpen
die hen dag en nacht aanklaagde bij God.

vertaling © Ria van Hengel

Credits

  • Publicatiedatum
    3 oktober 2014
  • Opnamedatum
    5 oktober 2013
  • Locatie
    Martinikerk, Groningen
  • Dirigent
    Jos van Veldhoven
  • Sopraan
    Maria Keohane
  • Alt
    Maarten Engeltjes
  • Tenor
    Benjamin Hulett
  • Bas
    Christian Immler
  • Koor sopraan
    Monica de Jesus Monteiro, Hilde Van Ruymbeke, Klaartje van Veldhoven, Orlanda Velez Isidro
  • Koor alt
    Victoria Cassano McDonald, Gemma Jansen, Saskia Kruysse, Elena Pozhidaeva
  • Koor tenor
    Yves van Handenhove, Diederik Rooker, Kevin Skelton, Ronald Threels
  • Koor bas
    Donald Bentvelsen, Jelle Draijer, Michiel Meijer, Frank Hermans
  • Viool 1
    Shunske Sato, Lidewij van der Voort, Hanneke Wierenga
  • Viool 2
    Pieter Affourtit, Anneke van Haaften, Paulien Kostense
  • Altviool
    Deirdre Dowling, Jan Willem Vis
  • Cello
    Lucia Swarts, Barbara Kernig
  • Contrabas
    Joshua Cheatham
  • Hobo
    Martin Stadler, Peter Frankenberg, Sarah Aßmann
  • Fagot
    Benny Aghassi
  • Trompet
    Robert Vanryne, Mark Geelen, Michael Harrison
  • Pauken
    Luuk Nagtegaal
  • Klavecimbel
    Siebe Henstra
  • Groot orgel
    Leo van Doeselaar
  • Registrant
    Tim Knigge
  • Productie concert
    Imke Deters, Marco Meijdam
  • Productie
    Frank van der Weij
  • Cameraregie
    Lucas van Woerkum
  • Director of photography
    Sal Kroonenberg
  • Camera
    Robert Berger, Jorrit Garretsen, Sal Kroonenberg
  • Montage
    Lucas van Woerkum, Frank van der Weij
  • Muziekopname
    Leo de Klerk
  • Licht
    Alban Riphagen
  • Productie-assistentie
    Zoë de Wilde
  • Partituurcoaching
    Jan Van den Bossche
  • Make up
    Marloes Bovenlander, Jamila el Bouch, Emine Camadan
  • Camera-assistent
    Chris Tjong Ayong
  • Assistent muziekregisseur
    Mieneke van der Velden
  • Geluids-assistenten
    Jaap van Stenis, Gilius Kreiken
  • Muziekmontage en –mixage
    Leo de Klerk, Frank van der Weij
  • Muziekmontage assistent
    Martijn Snoeren
  • Kleurcorrectie
    Jef Grosfeld
  • Interview
    Onno van Ameijde
  • Met dank aan
    Jan Haak

Vijf- of achtstemmig?

Van dit werk namen we twee versies op: de 'standaardversie' met acht vocale partijen en een gereconstrueerde vijfstemmige versie.

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!