Nun ist das Heil und die Kraft
BWV 50 door de Nederlandse Bachvereniging
onder leiding van Jos van Veldhoven
Martinikerk Groningen
Achter de muziek
Duizelingwekkend netwerk
Van de ontstaansgeschiedenis van dit koorwerk weten we niet veel, maar Bach biedt vocaal vuurwerk van begint tot eind
Van Nun ist das Heil und die Kraft weten we meer niet dan wel. Staat het stuk op zichzelf of was het onderdeel van iets anders? Voor welke gelegenheid schreef Bach het? Is de achtstemmige versie wel van Bach, of heeft iemand anders Bachs wellicht vijfstemmige oerversie omgewerkt tot een dubbelkorig geheel?
Er wordt getwijfeld aan de authenticiteit van de standaardversie met acht vocale partijen verdeeld over twee koren (de versie die hier wordt uitgevoerd). Volgens sommige deskundigen is de dubbelkorigheid door een andere hand later ingevoerd, waarna Bachs oorspronkelijke versie verloren is gegaan. Deze oerversie zou vijfstemmig geweest zijn en is door verschillende musicologen gereconstrueerd, waaronder door Jan Kleinbussink. Wij namen ook die gereconstrueerde vijfstemmige versie op.
De bestemming van het werk is eveneens onduidelijk. De tekst past goed bij het Michaelsfeest, de naamdag van aartsengel Michaël. Die versloeg volgens het bijbelboek Openbaring in de hemel met zijn engelentroepen de duivel in de gedaante van een draak. Hierdoor werd het kwaad vanuit de hemel op aarde teruggeworpen. Op deze feestdag overheerst dan ook het vertrouwen dat het goede het kwade zal overwinnen.
Ook is niet zeker of het stuk een zelfstandig geheel is, of dat we hier met het begindeel of slotdeel van een verloren gegane cantate te maken hebben. Wel zeker is dat Bach hier vocaal vuurwerk biedt van begin tot eind. In de twee even lange delen wordt het stijgende thema, met als hoorbare sleutelwoorden ‘Macht’ en ‘Gott’, steeds herhaald (een enkele keer in dalend spiegelbeeld), terwijl de andere stemmen virtuoze tegenmelodieën brengen; pas aan het eind van elke helft wordt de structuur tijdelijk wat losser. Het resultaat is een duizelingwekkend netwerk van muzikale lijnen, alsof duizend zielen tegelijk God uitbundig loven.
- BWV
- 50
- Titel
- Nun ist das Heil und die Kraft
- Genre
- cantates
- Stad
- Leipzig?
- Tekst
- ontleend aan openbaring 12:10
- Bestemming
- Michaelsfeest? (29 september)
Teksten
Origineel
1. Chor
Nun ist das Heil und die Kraft
und das Reich und die Macht
unsers Gottes seines Christus worden,
weil der verworfen ist,
der sie verklagete Tag und Nacht vor Gott.
Vertaling
1. Koor
Nu zijn verschenen het heil en de kracht
en het rijk en de macht
van onze God aan diens Gezalfde toegevallen,
want verslagen is hij uit de hemel geworpen
die hen dag en nacht aanklaagde bij God.
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Publicatiedatum
- 3 oktober 2014
-
- Opnamedatum
- 5 oktober 2013
-
- Locatie
- Martinikerk, Groningen
-
- Dirigent
- Jos van Veldhoven
-
- Sopraan
- Maria Keohane
-
- Alt
- Maarten Engeltjes
-
- Tenor
- Benjamin Hulett
-
- Bas
- Christian Immler
-
- Koor sopraan
- Monica de Jesus Monteiro, Hilde Van Ruymbeke, Klaartje van Veldhoven, Orlanda Velez Isidro
-
- Koor alt
- Victoria Cassano McDonald, Gemma Jansen, Saskia Kruysse, Elena Pozhidaeva
-
- Koor tenor
- Yves van Handenhove, Diederik Rooker, Kevin Skelton, Ronald Threels
-
- Koor bas
- Donald Bentvelsen, Jelle Draijer, Michiel Meijer, Frank Hermans
-
- Viool 1
- Shunske Sato, Lidewij van der Voort, Hanneke Wierenga
-
- Viool 2
- Pieter Affourtit, Anneke van Haaften, Paulien Kostense
-
- Altviool
- Deirdre Dowling, Jan Willem Vis
-
- Cello
- Lucia Swarts, Barbara Kernig
-
- Contrabas
- Joshua Cheatham
-
- Hobo
- Martin Stadler, Peter Frankenberg, Sarah Aßmann
-
- Fagot
- Benny Aghassi
-
- Trompet
- Robert Vanryne, Mark Geelen, Michael Harrison
-
- Pauken
- Luuk Nagtegaal
-
- Klavecimbel
- Siebe Henstra
-
- Groot orgel
- Leo van Doeselaar
-
- Registrant
- Tim Knigge
-
- Productie concert
- Imke Deters, Marco Meijdam
-
- Productie
- Frank van der Weij
-
- Cameraregie
- Lucas van Woerkum
-
- Director of photography
- Sal Kroonenberg
-
- Camera
- Robert Berger, Jorrit Garretsen, Sal Kroonenberg
-
- Montage
- Lucas van Woerkum, Frank van der Weij
-
- Muziekopname
- Leo de Klerk
-
- Licht
- Alban Riphagen
-
- Productie-assistentie
- Zoë de Wilde
-
- Partituurcoaching
- Jan Van den Bossche
-
- Make up
- Marloes Bovenlander, Jamila el Bouch, Emine Camadan
-
- Camera-assistent
- Chris Tjong Ayong
-
- Assistent muziekregisseur
- Mieneke van der Velden
-
- Geluids-assistenten
- Jaap van Stenis, Gilius Kreiken
-
- Muziekmontage en mixage
- Leo de Klerk, Frank van der Weij
-
- Muziekmontage assistent
- Martijn Snoeren
-
- Kleurcorrectie
- Jef Grosfeld
-
- Interview
- Onno van Ameijde
-
- Met dank aan
- Jan Haak
Vijf- of achtstemmig?
Van dit werk namen we twee versies op: de 'standaardversie' met acht vocale partijen en een gereconstrueerde vijfstemmige versie.
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!