Prelude en fuga in e klein
BWV 533 uitgevoerd door Dorien Schouten
Bovenkerk, Kampen
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Vreemde noten
Een uitstekend stuk om een orgel te testen, maar misschien wel wat te modern voor de kerkenraad in Arnstadt
Dit stuk stamt uit de tijd dat Bach nog een twintiger was. Hij had toen net zijn eerste echte baan verworven in Arnstadt. Deze positie als organist had hij in 1703 met een riant salaris in de schoot geworpen gekregen nadat hij op briljante wijze het nieuwe orgel getest had. Maar een paar jaar later was juist kritiek op zijn orgelspel één van de redenen die werden aangedragen om hem weer kwijt te raken. Hij zou in zijn koraalvoorspelen te veel curieuze "variationes" en vreemde noten gebruiken. Zo bracht hij volgens de kerkenraad de mensen in verwarring.
In deze beknopte Prelude en fuga zijn beide kanten van dat verhaal herkenbaar. In de prelude klinken korte pedaalsolo’s, schuddende tremolo’s voor beide handen, en reeksen volle akkoorden voor toetsen en pedaal tegelijk: allemaal opwindende muzikale elementen waarmee je bovendien – indien nodig – het geluid en de reactiesnelheid van een orgel zou kunnen testen.
Deze onderdelen keren ook in de fuga terug. Die begint met een ontroerend thema, eerst bescheiden en bijna aarzelend, maar later steeds zekerder. Richting het einde is er een passage waar Bach de noten van de linkerhand tegen de compositieregels in vrij dissonant laat afsteken tegen die van de rechterhand. Precies het soort “frembde Thone” waarop men in Arnstadt later kritiek had. Hier klinkt een jeugdige en wat onbesuisde Bach. Voor de één een uitstekende sollicitatie, voor de ander reden tot ontslag.
- BWV
- 533
- Titel
- Prelude en fuga in e klein
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Jaartal
- ca. 1704-1709
- Stad
- Arnstadt/Weimar
- Bijzonderheden
- Er bestaat een nog oudere versie, BWV 533a.
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 29 april 2016
-
- Opnamedatum
- 1 oktober 2015
-
- Locatie
- Bovenkerk, Kampen
-
- Organist
- Dorien Schouten
-
- Orgel
- Reil-Koororgel
-
- Cameraregie
- Jan Van den Bossche, Hanna Schreuders
-
- Camera
- Maarten van Rossem, Gijs Besseling
-
- Muziekproductie, montage en mix
- Guido Tichelman
-
- Beeldmontage en interview
- Gijs Besseling
-
- Geluid interview
- Kasper Koudenburg
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!