Das Wohltemperirte Clavier I nr. 14 in fis klein
BWV 859 uitgevoerd door Jacques Ogg
in zijn huis in Bunde, Nederland
Achter de muziek
Vol melancholie
Dit moet je gewoon spelen
Voor deze opname waren we te gast bij klavecinist Jacques Ogg in het Limburgse Bunde. Jacques Ogg houdt erg van fis klein, de toonsoort van de Veertiende prelude en fuga uit het Wohltemperirte Clavier: “het is een wonderlijke toonsoort, vol melancholie.” En ingenieus als Bach is, laat hij in deze Prelude en fuga zien hoe hij op verschillende manieren dat prachtige, zwaarmoedige karakter kan weergeven. In de Prelude kiest hij ervoor minieme middelen te gebruiken. Het thema is gebaseerd op slechts vier noten en het stuk is vrijwel helemaal opgezet als een tweestemmige inventie. En juist in die eenvoud toont zich de meester. In de vierstemmige Fuga is de melancholie onder meer te horen in het zuchtende tegenthema. “Het zit allemaal zo subtiel in elkaar, dit moet je gewoon spelen”, aldus klavecinist Jacques Ogg.
Das Wohltemperirte Clavier, BWV 846-893
48 klavierstukken in alle 24 toonsoorten: dat was het soort uitdaging waar Bach van genoot. In elk van de twee delen van het Wohltemperirte Clavier bracht hij 24 keer het muzikale koppel prelude en fuga samen, twaalf in mineur, twaalf in majeur. In de preludes liet hij zijn fantasie de vrije loop, om in de fuga’s zijn mathematische hoogstandjes te verrichten. In tegenstelling tot de ijzeren discipline waarmee Bach zich voor zijn kerkelijke composities moest inzetten, kon hij zich hier overgeven aan intellectuele Spielerei zonder klemmende deadlines.
Het eerste deel van het Wohltemperirte Clavier stamt uit 1722, maar bevat muziek die deels al in de vijf jaar daarvoor werd geschreven. De ontstaansgeschiedenis van deel twee is minder helder: pas rond 1740 stelde hij dit tweede manuscript samen, maar opnieuw dateert een deel van de erin opgenomen preludes en fuga’s uit een veel eerdere periode. De doelgroep van deze verzameling stukken omschreef Bach zelf als volgt: ‘Zum Nutzen und Gebrauch der Lehr-begierigen Musicalischen Jugend, als auch dere in diesem studio schon habil seyenden besonderem ZeitVertreib.’ (‘Zowel ter lering van de ijverige muzikale jeugd als ter vermaak van de in deze materie al onderlegden.’)
- BWV
- 859
- Titel
- Prelude en fuga in fis klein
- Bijnaam
- nr. 14 uit Das Wohltemperirte Clavier I
- Instrument
- klavecimbel
- Genre
- klavierwerken
- Serie
- Das Wohltemperirte Clavier I
- Jaartal
- 1722 of eerder
- Stad
- Köthen (of Weimar?)
Met steun van
Prins Bernhard Cultuurfonds
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 5 oktober 2018
-
- Opnamedatum
- 10 maart 2018
-
- Locatie
- Bunde, Nederland
-
- Klavecinist
- Jacques Ogg
-
- Klavecimbel
- Cristofori, ca. 1710
-
- Regie
- Jan Van den Bossche
-
- Muziekopname, -montage en -mix
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Camera en interview
- Gijs Besseling
-
- Productie
- Marco Meijdam
-
- Met steun van
- Prins Bernhard Cultuurfonds
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!