Christus, der ist mein Leben
BWV 282 uitgevoerd door de Nederlandse Bachvereniging
Grote Kerk, Naarden
Achter de muziek
Uiterst expressief
De tekst laat de simpele koraalvorm uit zijn voegen barsten
Koraalteksten en -melodieën zijn onmogelijk weg te denken uit Bachs werk. Behalve als bron voor talloze orgelcomposities stonden bekende en minder bekende kerkliederen uit Bachs tijd ook aan de basis van veel van zijn vocale muziek. Aan de ene kant van het spectrum staan de groots opgezette openingskoren van Bachs cantates. Daarin wordt de koraalmelodie de basis voor een complex muzikaal bouwwerk waarin het oorspronkelijke lied wordt bewerkt, omspeeld, geparafraseerd, uit elkaar gesponnen en met zichzelf en andere motieven gecombineerd.
Aan het andere uiterste staan de zogenaamde koraalharmonisaties waarin Bach een lied voor een vierstemmig ensemble van akkoorden voorziet. Die versies volgen bijna altijd een vast stramien: de melodie in de bovenstem en de andere stemmen in min of meer hetzelfde ritme eronder. Een eenvoudige vorm dus, maar wel met in de samenklanken vaak de meest inventieve en expressieve vondsten. Het gebeurt maar zelden dat Bach van dat patroon afwijkt.
Des te groter is het effect wanneer hij dat ineens wel doet en dat is precies wat deze versie van Christus der ist mein Leben bijzonder maakt. Het begin is dat van een ‘normaal’ koraal, maar op het woord ‘sterben’ worden de stemmen ineens weer individueel in een serie expressieve akkoorden. Het lijkt wel alsof Bachs interpretatie van de tekst de simpele koraalvorm uit zijn voegen doet barsten. Zo ontstaat een uiterst expressief effect.
In het openingskoor van een cantate, met een koor en een orkest, zou precies hetzelfde effect met dezelfde noten een stuk minder opvallen, omdat je daar zo’n expressief moment juist verwacht. In dit geval kunnen we dat zelfs rechtstreeks controleren: BWV 282 is namelijk een miniatuurversie van het openingskoor van de cantate BWV 95. Twee keer vrijwel dezelfde noten, maar niet met hetzelfde effect.
- BWV
- 282
- Titel
- Christus, der ist mein Leben
- Genre
- koralen
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Christus, der ist mein Leben,
Sterben ist mein Gewinn;
Dem tu ich mich ergeben,
Mit Freud fahr ich dahin.
Alsdann fein sanft und stille,
Herr, lass mich schlafen ein
Nach deinem Rath und Willen
Wenn kommt mein Stündelein.
Vertaling
Christus is mijn leven,
sterven is winst voor mij;
aan hem geef ik me over,
met vreugde ga ik heen.
Laat mij dan heel zacht en stil
inslapen, Heer,
naar uw raadsbesluit en uw wil.
Wanneer komt mijn uurtje.
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Publicatiedatum
- 10 december 2020
-
- Opnamedatum
- 7 maart 2020
-
- Locatie
- Grote Kerk, Naarden
-
- Sopraan
- Marta Paklar
-
- Alt
- Sofia Gvirts
-
- Tenor
- João Moreira
-
- Bas
- Matthew Baker
-
- Theorbe
- Mike Fentross
-
- Regie
- Onno van Ameijde
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt, Pim van der Lee
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Jesper Blok
-
- Licht
- Zen Bloot, Patrick Galvin
-
- Settechniek
- Justin Mutsaers
-
- Projectmanager team
- Ron Vermeulen
-
- Beeldmontage
- Bas Wielenga
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!