Meine Seele erhebet den Herrn
BWV 324 uitgevoerd door de Young Bach Fellows
van de Nederlandse Bachvereniging
Waalse Kerk, Amsterdam
Achter de muziek
Een zingende ziel
Bachs simpele zetting van Luthers Duitse Magnificat
Martin Luther stelde een radicale versimpeling voor van de relatie tussen God en zijn schepping – Jezus gold als zijn enige contactpersoon, terwijl de heiligen (m/v) werden gedegradeerd tot eerbiedwaardige voorbeelden. Desondanks bleef Maria een belangrijke figuur. Luther beschouwde haar, godsmoeder, hemelskoningin en volmaakt zondenvrije mens, als een perfecte illustratie van Gods genade. Het Magnificat, Maria’s danklied als ze hoort van haar zwangerschap, kun je lezen als een samenvatting van die belofte van een genereuze God: hij schenkt leven, vergeving en verlossing.
In Bachs Leipzig klonk Luthers vertaling ‘Meine Seele erhebt den Herrn’ elke week tijdens de vespers op zaterdag en zondag in een simpele zetting van Schein, terwijl er voor hoogfeesten ingewikkelder versies op de lessenaar kwamen. De koraalzetting die de Young Bach Fellows zingen, begint zoals het slotkoraal van cantate Meine Seele erhebt den Herren, BWV 10, maar schakelt vanaf de tweede frase over op gedeeltes zonder uitgeschreven ritme voor de tussenliggende tekst. De bedoeling is dat de zangers de tekst reciteren, zoals bij gregoriaanse psalmen of engelse chants. Dit koraal is bewaard gebleven in een bundel met koralen van Bach zonder tekst van Friedrich Birnstiel uit 1769. Voor de selectie van de koralen ging Birnstiel te rade bij Bachs zonen en leerlingen. Zijn werk is één van de belangrijke bronnen voor vele generaties componisten voor wie Bachs koralen een model werden. Want zoals Carl Philip Emmanuel Bach schreef in zijn voorwoord bij Birnstiel, zelfs in de minste composities van zijn vader ‘verwacht men van hem een meesterwerk’.
- BWV
- 324
- Titel
- Meine Seele erhebet den Herrn
- Genre
- koralen
- Jaartal
- onbekend
- Tekstdichter
- Latijnse hyme vertaald door Luther
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Meine Seel erhebt den Herrn,
und mein Geist freuet sich Gottes,
meines Heilandes;
Denn er hat seine elende Magd
angesehen. Siehe, von nun an werden
mich selig preisen alle Kindeskind.
Er übet Gewalt mit seinem Arm
Und zerstreut, die hoffärtig sin in ihres Herzens Sinn.
Die Hungrigen füllet er mit Gütern
Und lässet die Reichen leer.
Lob und Preis sei Gott dem Vater und dem Sohn
Und dem Heiligen Geiste.
Wie es war im Anfang,
jetzt und immerdar,
Und von Ewigkeit zu Ewigkeit. Amen.
Vertaling
Mijn ziel prijst de Heer
en mijn geest verheugt zich in God,
mijn Heiland; want hij heeft
omgekeken naar zijn geringe dienares.
Zie, van nu af zullen alle geslachten mij
gelukkig prijzen.
Hij heerst met krachtige arm
en verstrooit de hoogmoedigen van hart.
Hij verzadigt de hongerigen
en laat de rijken met lege handen staan.
Lof en prijs zij God de Vader
en de Zoon en de Heilige Geest,
zoals het was in het begin,
nu en altijd en van eeuwigheid
tot eeuwigheid. Amen.
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Publicatiedatum
- 14 april 2022
-
- Opnamedatum
- 11 mei 2021
-
- Locatie
- Waalse Kerk, Amsterdam
-
- Sopraan
- Bethany Shepherd
-
- Alt
- Oscar Verhaar
-
- Tenor
- Jasper Dijkstra
-
- Bas
- Jaap van der Wel
-
- Cello
- Carlos Leal
-
- Traverso
- David Westcombe
-
- Klavecimbel
- Masako Awaji
-
- Regie
- Bas Wielenga
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera en licht
- Onno van Ameijde, Rieks Soepenberg
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Productie concert
- Hilde Van Ruymbeke
-
- Productie opname
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!