Prelude en fuga in b klein
BWV 544 uitgevoerd door Elske te Lindert
Bovenkerk, Kampen
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Imposant en melancholisch
Bach treurt om het afscheid van een geliefde koningin
De kans is groot dat Bach dit imposante stuk voor het eerst speelde in de Pauluskerk in Leipzig. Op 17 oktober 1727 hield de universiteit er een treurdienst voor de pas overleden Christiane Eberhardine de Sterke. Zij was keurvorstin van Saksen en koningin van Polen. Bach schreef voor deze gelegenheid ‘treurmuziek in Italiaanse stijl’: de cantate Laβ, Fürstin, laβ noch einen Strahl, BWV 198. Tijdens de plechtigheid speelde Bach zelf orgel. Hij opende met een prelude en sloot af met een fuga en hoewel niemand het kan bewijzen, lijkt het heel goed mogelijk dat dat dit stuk was. Het ademt dezelfde sfeer als de treurmuziek en heeft dezelfde toonsoort; b klein. In die tijd werd b klein omschreven als bizar, lusteloos en melancholisch. En Bach gebruikte het vaker voor imposante en treurige gelegenheden, zoals bijvoorbeeld in de aria ‘Erbarme dich’ uit de Matthäus-Passion.
In de prelude lijkt de wanhoop voelbaar. Met een melancholische jammerklacht valt Bach met de deur in huis. Dan volgen grote sprongen in het pedaal, koppig en telkens herhaald, alsof je jezelf steeds weer moet vertellen wat er is gebeurd. Het hele stuk lijkt bol te staan van heftige emotie. De fuga is, logisch, rationeler. Maar zeker niet minder ingenieus. Bach onderzoekt alle mogelijkheden van het relatief makkelijk zingbare thema. Op weg naar het slot, wanneer het pedaal na een lange tijd weer inzet, voegt hij daar een tweede element aan toe, weer met relatief grote sprongen, om zo toe te werken naar een hoopvol slot.
- BWV
- 544
- Titel
- Prelude en fuga in b klein
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Jaartal
- 1725-1736
- Stad
- Leipzig
- Bestemming
- Herdenkingsdienst van Christiane Eberhardine de Sterke
- Eerste uitvoering
- vermoedelijk 17 oktober 1727
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 19 mei 2017
-
- Opnamedatum
- 1 oktober 2015
-
- Locatie
- Bovenkerk, Kampen
-
- Organiste
- Elske te Lindert
-
- Orgel
- Albertus Antoni Hinsz, 1742
-
- Regie
- Jan Van den Bossche, Hanna Schreuders
-
- Camera
- Maarten van Rossem, Gijs Besseling
-
- Muziekopname, montage en mix
- Guido Tichelman
-
- Beeldmontage en interview
- Gijs Besseling
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!