Toccata in e klein
BWV 914 uitgevoerd door Bart Jacobs
in zijn huis in Eikevliet, België
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Wereldkampioen fugaschrijven
Een pedaalmotief dat toch niet voor orgel is en een mysterieuze fuga
De zeven ‘manualiter’ (alleen met de handen te spelen) toccata’s van Bach behoren tot zijn vroege werk en laten duidelijk echo’s horen van de Noord-Duitse klavierschool waarin hij is opgegroeid. De Toccata in e klein is de kortste en heeft een heldere structuur van vier delen, die overigens wel redelijk naadloos in elkaar overgaan, zoals dat bij de zeventiende-eeuwse klaviermuziek gebruikelijk was.
De korte en relatief simpele Prelude opent met een markant motief dat voor een pedaal geschreven lijkt te zijn. Toch is dat volgens klavecinist Bart Jacobs niet het geval, de hoogste noot is op een orgelpedaal niet beschikbaar. Na een elegante dubbelfuga volgt een grillig Adagio, dat een beetje als een recitatief aandoet.
De Toccata eindigt met een tweede, en meer briljante fuga die grote overeenkomsten vertoont met een anoniem stuk dat in de bibliotheek van het conservatorium van Napels bewaard wordt. Het stelt de muziekwetenschap voor een raadsel. Bach bewerkte wel vaker een Italiaans concert en leende ook af en toe een fugathema van de Italianen, maar dat hij een hele fuga overnam, kwam nooit voor. Maar misschien was het omgekeerd en heeft de onbekende Italiaan de fuga van Bach gekopieerd, of – laatste mogelijkheid – baseerden beiden zich op een verloren gegaan origineel. We zullen het waarschijnlijk nooit weten. Overigens is de fuga in de versie van Bach wel ‘beter’, maar dat verbaast ons natuurlijk niet van de wereldkampioen fugaschrijven.
Zeven toccata’s, BWV 910-916
De zeven toccata’s van Bach kunnen gezien worden als een afsluiting van zijn vroege periode als klaviercomponist. Hij heeft ze zelf niet als bundel bedacht, dat gebeurde pas na zijn dood. Toch laten ze een duidelijke samenhang zien, zowel wat de vorm als de stijl betreft. Het zijn uitgebreide, meerdelige werken. Maar anders dan bij de latere suites en partita’s, lopen de delen vrijwel naadloos in elkaar over. Bach staat hier nog duidelijk met één been in de zeventiende eeuw.
- BWV
- 914
- Titel
- Toccata in e klein
- Instrument
- klavecimbel
- Genre
- klavierwerken
- Serie
- Zeven toccata's (klavier)
- Jaartal
- ca. 1710
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 11 januari 2019
-
- Opnamedatum
- 23 maart 2017
-
- Locatie
- Eikevliet, België
-
- Klavecinist
- Bart Jacobs
-
- Klavecimbel
- Andreas Kilström (2009) naar I. Couchet, Antwerpen (ca. 1650)
-
- Regie
- Jan Van den Bossche, Hanna Schreuders
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman
-
- Camera en interview
- Gijs Besseling
-
- Montage
- Augustine Huijsser
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!