Vioolpartita nr. 3 in E groot
BWV 1006 uitgevoerd door Shunske Sato
Lichtfabriek, Haarlem
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Ringtone
Bach neemt heel duidelijk de karakters van verschillende dansen als uitgangspunt
In deze vrolijke partita staat de dans centraal. De uitbundige Preludio zet de toon. Net als de Loure is de Preludio nobel, trots en statig en verwijst naar de Franse hofmuziek. Daarna wordt het lichter, vrolijker en volkser. De Gavotte en rondeau is komisch en speels en de twee Menuetten roepen de associatie op met de violisten die in Bachs tijd op dorpsfeesten dansmuziek speelden. Het slotstuk, een lichtvoetige Gigue, is een echte uitsmijter.
De Derde partita staat, net als Bachs andere stukken voor soloviool, niet op zich. In 1729 werkte Bach de Preludio uit deze partita om tot een instrumentaal deel (orgel en strijkers) voor een huwelijkscantate (BWV 120a). Een paar jaar later, in 1731, keert de Preludio nog een keer terug. Dit keer als feestelijke ouverture, wederom voor orgel en orkest, aan het begin van cantate BWV 29. En dat is nog niet alles. Bach kopieerde eigenhandig ook nog een versie van de hele partita op twee notenbalken. Het zou een eenvoudig klavierstuk kunnen zijn, of een suite voor luit of theorbe. Duidelijk is in ieder geval dat Bach zelf zeer in zijn nopjes was met deze partita en vooral met het eerste deel. Wie nog een ouderwetse mobiele telefoon heeft gehad, kent deze Preludio vooral ook van de destijds alomtegenwoordige ‘Nokia-beltoon.’
Zes sonates en partita’s voor viool solo, BWV 1001-1006
Boven zijn manuscript met zes solowerken voor viool schreef Bach ‘Sei solo’. Wilde hij zeggen zes solo’s (in correct Italiaans Sei soli), of bedoelde hij daadwerkelijk ‘Sei solo’… je bent alleen? In een tijd zonder ‘autocorrect’ was spelling vooral een kwestie van gevoel, zeker in een andere taal. Het zou kunnen dat Bach expres níet ‘Sei soli’ boven zijn zes vioolsolo’s schreef, maar dat hij zijn solist wilde waarschuwen voor hij hem het podium op stuurde met slechts een strijkstok, vier snaren en enkele van zijn allermoeilijkste stukken.
Bachs solowerken passen in een schitterende traditie van Westhoff, Biber, Matteis, Schop en anderen, maar meer dan op virtuositeit mikt Bach op een interioriteit, een theoretisch spel met de onmogelijkheid van echte meerstemmigheid op één melodie-instrument. Bach begreep namelijk feilloos hoe ons brein uit klanken zelf muziek maakt. En hij was zich bewust van het gewicht van zijn werk: het schoonschrift-exemplaar van de sonates en partita’s uit 1720 noemde hij ‘Boek 1’, met wellicht de Cellosuites en de nu eenzame Fluitpartita als een zorgvuldig gepland vervolg in het verschiet. Polyfonie in je eentje, je kunt er met je hoofd nauwelijks bij.
We namen deze zes sonates op in een oude elektriciteitscentrale in Haarlem, die de stad van energie en licht voorzag. Vandaar de bijnaam ‘Lichtfabriek’. Geïnspireerd door deze bijzondere ruimte koos de regisseur ervoor licht een prominente rol te geven.
- BWV
- 1006
- Titel
- Vioolpartita nr. 3 in E groot
- Instrument
- viool
- Genre
- kamermuziek
- Serie
- Zes vioolsonates en -partita's
- Jaartal
- ca. 1720
- Stad
- Köthen, Weimar
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 28 november 2019
-
- Opnamedatum
- 24 juni 2019
-
- Locatie
- Lichtfabriek, Haarlem
-
- Violist
- Shunske Sato
-
- Viool
- Cornelius Kleynman, ca. 1684
-
- Regie en beeldmontage
- Onno van Ameijde
-
- Muziekopname
- Daan van der Aalst, Pim van der Lee
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Jeroen Simons, Marijn Zurburg
-
- Licht
- Zen Bloot
-
- Grip
- Jasper Leeman
-
- Datahandling
- Eline Eestermans
-
- Interview
- Onno van Ameijde, Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met dank aan
- Frans Wytema, voor het ter beschikking stellen van de Cornelius Kleynman viool aan Shunske Sato.
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!