Concert voor twee violen in d klein
BWV 1043 uitgevoerd door de Nederlandse Bachvereniging
onder leiding van Shunske Sato
Muziekgebouw aan 't IJ, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Ongewoon
The best eight minutes of music ever
Van dit concert zijn de twee solopartijen overgeleverd in Bachs eigen handschrift. Deze autograaf dateert van omstreeks 1730, enkele jaren nadat de componist van Köthen naar Leipzig was verhuisd. Bach componeerde zijn meeste instrumentale concerten in de periode 1717–1723, toen hij aan het hof van Leopold von Anhalt-Köthen werkzaam was, maar dit werk lijkt hierop dus een uitzondering. Toch is het de vraag of het zo eenvoudig ligt.
Op het eerste gezicht is dit een driedelig concert naar vivaldiaanse snit, vergelijkbaar met andere concerten van Bach. Maar wie goed kijkt en luistert, stuit op eigenaardigheden, bijvoorbeeld ten aanzien van de traditionele contrastwerking tussen refreinen (ritornellen) en de solistische episodes daartussen. Hier zijn die bouwstenen minder afgebakend dan gebruikelijk. Sterker nog: alle drie delen zijn in wezen driestemmig gedacht. Het eerste deel bijvoorbeeld is fugatisch gemodelleerd, maar de altviool onttrekt zich aan het fugatische discours. Dit concert zou ook als triosonate voor twee violen en basso continuo uitgevoerd kunnen worden, en heeft vermoedelijk die oorsprong gehad. Zijn we zo toch terug in Köthen?
Na het fugatische openingsdeel ontvouwt zich een dromerige siciliano waarin de partijen van de twee soloviolen elkaar lieflijk omstrengelen, boven een eenvoudige, akkoordische begeleiding. “The best eight minutes of music ever”, aldus vioolsoliste Emily Deans.
In het slotdeel zitten de twee soloviolen elkaar dicht op de huid. Meer nog dan het eerste deel geeft dit Allegro voeding aan het vermoeden dat de partijen van het begeleidende ensemble later zijn toegevoegd. Dat Bach de soloviolen in de loop van het betoog tweemaal begeleidingsfiguren (herhaalde achtste noten in dubbelgrepen) laat spelen gedurende zeven maten, is met de hypothese van een triosonate allerminst in tegenspraak. De componist doet hier aan stuivertje-wisselen: in deze passages zijn de feitelijke solopartijen eenvoudigweg overgeheveld naar het begeleidende ensemble. Solisten Shunske Sato en Emily Deans houden van dit “head bashing, rock and roll-moment”. Wat de oorsprong ook mag zijn.
- BWV
- 1043
- Titel
- Concert voor twee violen in d klein
- Instrument
- viool
- Genre
- orkestwerken
- Jaartal
- omstreeks 1730, of rond 1720?
- Stad
- Leipzig, of Köthen?
- Bijzonderheden
- Bach bewerkte dit dubbelconcert later voor twee klavecimbels, strijkers en continuo (BWV 1062), in een transpositie naar de toonsoort c klein.
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 6 oktober 2017
-
- Opnamedatum
- 7 oktober 2016
-
- Locatie
- Muziekgebouw aan 't IJ, Amsterdam
-
- Viool en leiding
- Shunske Sato
-
- Viool
- Emily Deans
-
- Viool 1
- Lucia Giraudo, Lidewij van der Voort
-
- Viool 2
- Anneke van Haaften, Paulien Kostense, Annabelle Ferdinand
-
- Altviool
- Pieter Affourtit, Jan Willem Vis
-
- Cello
- Lucia Swarts, Barbara Kernig
-
- Contrabas
- Hen Goldsobel
-
- Klavecimbel
- Siebe Henstra
-
- Regie
- Lucas van Woerkum
-
- Regieassistent
- Stijn Berkhouwer
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt, Pim van der Lee
-
- Audiomontage- en mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Bart ten Harkel, Thijs Struick, Martin Struijf
-
- Stagiair camera
- Klazina Westra
-
- Licht
- Zen Bloot
-
- Settechniek
- Justin Mutsaers
-
- Datahandling
- Jesper Blok
-
- Projectmanager NEP
- Peter Ribbens
-
- Interview
- Onno van Ameijde, Marloes Biermans
-
- Productie concert
- Marco Meijdam
-
- Productie opname
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!