Nun ist das Heil und die Kraft
BWV 50R door de Nederlandse Bachvereniging
onder leiding van Jos van Veldhoven
Martinikerk Groningen
Achter de muziek
Duizelingwekkend netwerk
Van de ontstaansgeschiedenis van dit koorwerk weten we niet veel, maar Bach biedt vocaal vuurwerk van begint tot eind
Van Nun ist das Heil und die Kraft weten we meer niet dan wel. Staat het stuk op zichzelf of was het onderdeel van iets anders? Voor welke gelegenheid schreef Bach het? Is de achtstemmige versie wel van Bach, of heeft iemand anders Bachs wellicht vijfstemmige oerversie omgewerkt tot een dubbelkorig geheel?
Er wordt getwijfeld aan de authenticiteit van de standaardversie met acht vocale partijen verdeeld over twee koren. Volgens sommige deskundigen is de dubbelkorigheid door een andere hand later ingevoerd, waarna Bachs oorspronkelijke versie verloren is gegaan. Deze oerversie zou vijfstemmig geweest zijn en is door verschillende musicologen gereconstrueerd, waaronder door Jan Kleinbussink. Die gereconstrueerde vijfstemmige versie wordt hier uitgevoerd.
De bestemming van het werk is eveneens onduidelijk. De tekst past goed bij het Michaelsfeest, de naamdag van aartsengel Michaël. Die versloeg volgens het bijbelboek Openbaring in de hemel met zijn engelentroepen de duivel in de gedaante van een draak. Hierdoor werd het kwaad vanuit de hemel op aarde teruggeworpen. Op deze feestdag overheerst dan ook het vertrouwen dat het goede het kwade zal overwinnen.
Ook is niet zeker of het stuk een zelfstandig geheel is, of we hier met het begindeel of slotdeel van een verloren gegane cantate te maken hebben. Wel zeker is dat Bach hier vocaal vuurwerk biedt van begin tot eind. In de twee even lange delen wordt het stijgende thema, met als hoorbare sleutelwoorden ‘Macht’ en ‘Gott’, steeds herhaald (een enkele keer in dalend spiegelbeeld), terwijl de andere stemmen virtuoze tegenmelodieën brengen; pas aan het eind van elke helft wordt de structuur tijdelijk wat losser. Het resultaat is een duizelingwekkend netwerk van muzikale lijnen, alsof duizend zielen tegelijk God uitbundig loven.
- BWV
- 50R
- Titel
- Nun ist das Heil und die Kraft
- Genre
- cantates
- Stad
- Leipzig?
- Tekst
- ontleend aan openbaring 12:10
- Bestemming
- Michaelsfeest? (29 september)
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
1. Chor
Nun ist das Heil und die Kraft
und das Reich und die Macht
unsers Gottes seines Christus worden,
weil der verworfen ist,
der sie verklagete Tag und Nacht vor Gott.
Vertaling
1. Koor
Nu zijn verschenen het heil en de kracht
en het rijk en de macht
van onze God aan diens Gezalfde toegevallen,
want verslagen is hij uit de hemel geworpen
die hen dag en nacht aanklaagde bij God.
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Release date
- 14 July 2022
-
- Recording date
- 5 October 2013
-
- Location
- St. Martin's Church, Groningen
-
- Conductor
- Jos van Veldhoven
-
- Choir soprano
- Monica de Jesus Monteiro, Hilde Van Ruymbeke, Klaartje van Veldhoven, Orlanda Velez Isidro
-
- Choir alto
- Victoria Cassano McDonald, Gemma Jansen, Saskia Kruysse, Elena Pozhidaeva
-
- Choir tenor
- Yves van Handenhove, Diederik Rooker, Kevin Skelton, Ronald Threels
-
- Choir bass
- Donald Bentvelsen, Jelle Draijer, Michiel Meijer, Frank Hermans
-
- Violin 1
- Shunske Sato, Lidewij van der Voort, Hanneke Wierenga
-
- Violin 2
- Pieter Affourtit, Anneke van Haaften, Paulien Kostense
-
- Viola
- Deirdre Dowling, Jan Willem Vis
-
- Cello
- Lucia Swarts, Barbara Kernig
-
- Double bass
- Joshua Cheatham
-
- Oboe
- Martin Stadler, Peter Frankenberg, Sarah Aßmann
-
- Bassoon
- Benny Aghassi
-
- Trumpet
- Robert Vanryne, Mark Geelen, Michael Harrison
-
- Timpani
- Luuk Nagtegaal
-
- Harpsichord
- Siebe Henstra
-
- Church organ
- Leo van Doeselaar
-
- Organ registration
- Tim Knigge
-
- Concert production
- Imke Deters, Marco Meijdam
-
- Producer
- Frank van der Weij
-
- Film director
- Lucas van Woerkum
-
- Director of photography
- Sal Kroonenberg
-
- Camera
- Robert Berger, Jorrit Garretsen, Sal Kroonenberg
-
- Film editors
- Lucas van Woerkum, Frank van der Weij
-
- Music recording producer
- Leo de Klerk
-
- Gaffer
- Alban Riphagen
-
- Production assistant
- Zoë de Wilde
-
- Score reader
- Jan Van den Bossche
-
- Make up
- Marloes Bovenlander, Jamila el Bouch, Emine Camadan
-
- Camera assistant
- Chris Tjong Ayong
-
- Music producer's assistant
- Mieneke van der Velden
-
- Music recording assistants
- Jaap van Stenis, Gilius Kreiken
-
- Music edit and mix
- Leo de Klerk, Frank van der Weij
-
- Music edit and mix asssistant
- Martijn Snoeren
-
- Colorist
- Jef Grosfeld
-
- Interview
- Onno van Ameijde
-
- Acknowledgements
- Jan Haak
Vijf- of achtstemmig?
Van dit werk namen we twee versies op: de 'standaardversie' met acht vocale partijen en een gereconstrueerde vijfstemmige versie.
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!