Prelude en fuga in G groot
BWV 541 uitgevoerd door Bernard Winsemius
Waalse Kerk, Amsterdam
Achter de muziek
Muzikaal visitekaartje
Wilhelm Friedemann Bach maakte met zijn vaders muziek een verpletterende indruk
Na een jeugd onder de vleugels van zijn vader moest Wilhelm Friedemann, de oudste Bach-zoon, het ouderlijk huis verlaten. Johann Sebastians lessen hadden hun doel bereikt, want met zijn 20 jaar (rond 1730) was de jonge organist en klavecinist al beroemd. Bleef de vraag welke orgelbank hij voor enkele jaren de zijne zou gaan noemen. Een auditie in Halberstadt mislukte, maar in 1733 kwam het nieuwe Silbermann-orgel in de Dresdner Sophienkirche in beeld. Zijn vader schreef de sollicitatiebrief, niet toevallig op hetzelfde papier als een verse kopie van BWV 541. Deze prelude en fuga zijn namelijk samen het ideale auditiestuk: virtuoos, speels, energiek van begin tot eind en ook nog eens helemaal on trend – in Italiaanse stijl dus. Wilhelm Friedemann won er het proefspel mee en zou ruim twaalf jaar in Dresden blijven.
Een flamboyante openingssolo leidt naar een imposant tutti dat doet denken aan de soloconcerten van Vivaldi, muziek die Bach uitstekend kende en die hem inspireerde. Luister bijvoorbeeld naar de herhaalde akkoorden en virtuoze basloopjes in de concerti naar Vivaldi BWV 593 en 972. Met het opschrift ‘Vivace’ laat Bach geen twijfel bestaan over de bedoelde sfeer: de prelude houdt zijn hectische elan tot en met de laatste maten.
Bach houdt met zijn fugathema alle opties open, bijvoorbeeld om gaandeweg het stuk steeds meer dissonanten te schrijven. De harmonische opwinding bereikt met een aangehouden akkoord kort voor het slot een hoogtepunt (dankzij een ferme triller in deze uitvoering extra schrijnend), waarop de thema’s als in een achtbaan tuimelen richting niet een, maar twee orgelpunten (liggende grondtoon), eerst heel verrassend in de bovenstem, daarna in de bas.
- BWV
- 541
- Titel
- Prelude en fuga in G groot
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Bijzonderheden
- Het handschrift bevond zich ooit in de bibliotheek van Wilhelm Friedemann Bach.
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 7 november 2014
-
- Opnamedatum
- 25 juni 2014
-
- Locatie
- Waalse Kerk, Amsterdam
-
- Organist
- Bernard Winsemius
-
- Orgel
- Christian Müller, 1734
-
- Productie
- Frank van der Weij
-
- Cameraregie
- Jan Van den Bossche
-
- Directors of photography
- Sal Kroonenberg, Ruben van den Broeke
-
- Grip
- Antoine Petiet
-
- Muziekproductie, montage en mix
- Holger Schlegel
-
- Beeldmontage
- Dylan Glyn Jones
-
- Kleurcorrectie
- Jef Grosfeld
-
- Productie-assistentie
- Marco Meijdam, Zoë de Wilde
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!