Preludium et partita del tuono terzo
BWV 833 uitgevoerd door Menno van Delft
Mauritshuis, Den Haag
Achter de muziek
Honkvast maar toch internationaal
Het opgewekte en dansante karakter van deze Prelude en partita weerspiegelt de glans van Vermeer
Johannes Vermeers leven voltrok zich, voor zover we weten, van de wieg tot aan het graf in Delft. Bach was ietwat reislustiger. Maar heel wat van hun tijdgenoten waren dat nog veel meer. De Franse diplomaat en kunstliefhebber Balthasar de Monconys is een voorbeeld. Die reisde heel Europa door en bracht het zelfs tot in Egypte en Syrië. In 1663 was hij in Delft waar hij Vermeer in zijn studio bezocht.
Nadat Bach allebei zijn ouders was verloren, trok hij als tienjarige jongen in 1695 bij zijn oudste broer Johann Christoph (1671-1721) in. Die woonde en werkte bijna zijn hele leven in Ohrdruf, een dorp in Thüringen waar hij als organist was aangesteld. Provincialer kan haast niet, toch was zijn muzikale horizon heel breed. De Prelude en partita, BWV 833, is bewaard in een door Johann Christoph samengesteld handschrift dat niet alleen muziek van Böhm, Buxtehude en Pachelbel bevat, maar ook triosonates van Albinoni en klavecimbelsuites van Nicolas Lebègue, gekopieerd uit diens Les pieces de clavessin (Parijs: 1677). Muziek van ver over de provinciegrenzen dus.
Ook bevat het handschrift uitleg over het uitvoeren van versieringstekens, gekopieerd uit de Six suites de clavessin van Charles Dieupart, een Franse toetsenist die in Engeland werkzaam was. Zijn suites werden in 1701 door Estienne Roger in Amsterdam gedrukt. Zo blijkt Johann Christophs verzamelhandschrift ineens heel internationaal te zijn. BWV 833 ademt de zeventiende-eeuwse Franse stijl van Lebègue. Vooral de Prelude en Courante zijn rijkelijk van versieringstekens voorzien. Bachs suite vormt zo een perfecte combinatie met suites van Lebègue en de uitleg van Dieupart.
Monconys was in 1663 ook in Leipzig. Hij beschreef hoe tijdens een huwelijk in de Nikolaikerk de bruid en andere meisjes en vrouwen de kerk binnenkwamen “op het geluid van de orgels, trompetten & violen”. Geen wonder dat Bach daar uiteindelijk belandde: toch wat interessanter dan Ohrdruf.
- BWV
- 833
- Titel
- Preludium et partita del tuono terzo
- Genre
- klavierwerken
- Jaartal
- vóór 1707/1708
Met steun van
Deloitte
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 29 oktober 2020
-
- Opnamedatum
- 22 mei 2020
-
- Locatie
- Mauritshuis, Den Haag
-
- Klavecinist
- Menno van Delft
-
- Virginaal
- Willem Kroesbergen, 1971 naar Ruckers
-
- Regie en beeldmontage
- Gijs Besseling
-
- Muziekopname
- Daan van Aalst, Bastiaan Kuijt, Pim van der Lee
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera, licht
- Danny Noordanus
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met dank aan
- het Mauritshuis en het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds voor het in bruikleen geven van het virginaal.
-
- Met steun van
- Deloitte
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!