Das Wohltemperirte Clavier I nr. 13 in Fis groot

Das Wohltemperirte Clavier I nr. 13 in Fis groot

BWV 858 uitgevoerd door Menno van Delft
in zijn huis in Amsterdam

  • Menu
  • 1. Prelude
  • 2. Fuga

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

Bedrieglijke eenvoud

De 'Prelude in Fis groot', BWV 858 klinkt met zijn rustig wiegende, tweestemmige beweging bedrieglijk eenvoudig

Na een kort, canonisch begin bepaalt de rechterhand zich tot een ietwat dwalende melodie in een eindeloze guirlande van per drie gegroepeerde noten, waarbij vaak de eerste van de drie ontbreekt. De linkerhand voegt die ontbrekende noot telkens alert toe, en houdt zo de bovenstem bij de les. Met maar een enkele melodieuze oprisping tussendoor loodst de bas de melodie met zachte hand fluks naar veilige haven.
De fuga gaat van start met een robuust thema dat wordt gepareerd door een kittig stuiterende tegenstem. Na drie keer de degens te hebben gekruist, vinden de twee stemmen elkaar in vrolijk buitelend gestuiter, waarbij nog maar zeer spaarzaam wordt teruggegrepen op het initiële fugathema.    

Das Wohltemperirte Clavier, BWV 846-893
48 klavierstukken in alle 24 toonsoorten: dat was het soort uitdaging waar Bach van genoot. In elk van de twee delen van het Wohltemperirte Clavier bracht hij 24 keer het muzikale koppel prelude en fuga samen, twaalf in mineur, twaalf in majeur. In de preludes liet hij zijn fantasie de vrije loop, om in de fuga’s zijn mathematische hoogstandjes te verrichten. In tegenstelling tot de ijzeren discipline waarmee Bach zich voor zijn kerkelijke composities moest inzetten, kon hij zich hier overgeven aan intellectuele Spielerei zonder klemmende deadlines.

Het eerste deel van het Wohltemperirte Clavier stamt uit 1722, maar bevat muziek die deels al in de vijf jaar daarvoor werd geschreven. De ontstaansgeschiedenis van deel twee is minder helder: pas rond 1740 stelde hij dit tweede manuscript samen, maar opnieuw dateert een deel van de erin opgenomen preludes en fuga’s uit een veel eerdere periode. De doelgroep van deze verzameling stukken omschreef Bach zelf als volgt: ‘Zum Nutzen und Gebrauch der Lehr-begierigen Musicalischen Jugend, als auch dere in diesem studio schon habil seyenden besonderem ZeitVertreib.’ (‘Zowel ter lering van de ijverige muzikale jeugd als ter vermaak van de in deze materie al onderlegden.’)

BWV
858
Titel
Prelude en fuga in Fis groot
Bijnaam
nr. 13 uit Das Wohltemperirte Clavier I
Instrument
klavecimbel
Genre
klavierwerken
Serie
Das Wohltemperirte Clavier I
Jaartal
1722 of eerder
Stad
Köthen (of Weimar?)

Met steun van

Prins Bernhard Cultuurfonds

Achtergrondvideo's

Klavecinist Menno van Delft

“Klavecinist Menno van Delft speelt uit het originele handschrift. Waarom?”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    2 mei 2014
  • Opnamedatum
    13 september 2013
  • Locatie
    Amsterdam
  • Klavecinist
    Menno van Delft
  • Klavecimbel
    C.F. Laeske, Amsterdam 1768
  • Productie
    Frank van der Weij
  • Cameraregie
    Jan Van den Bossche
  • Camera
    Joost Rietdijk
  • Muziekopname
    Fokke van Saane
  • Beeldmontage
    Leonie Hoever
  • Muziekmontage
    Frank van der Weij
  • Productie-assistentie
    Zoë de Wilde
  • Met steun van
    Prins Bernhard Cultuurfonds

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!