Prelude en fuga in c klein
BWV 549 uitgevoerd door Ton Koopman
Stadtkirche St. Wenzel, Naumburg, Duitsland
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Voor de voeten
Een jonge componist speelt met stijl
Componeren als ambacht, dat is observeren, zelf proberen, en wie weet ooit: voorbijstreven. Het complexe contrapunt en zijn regels – én het breken van die regels! – vereisen oefening en een flinke dosis intuïtie. Iets waar de jonge Bach duidelijk het grootste plezier aan beleefde, ook in deze prelude en fuga.
De stukken zijn te dateren rond 1705-6. De twintigjarige organist werkte toen al een paar jaar aan de Neue Kirche van Arnstadt, een vormende maar woelige periode waarin we lezen over lastige functioneringsgesprekken en zelfs een vechtpartij. Wat er omging in Bachs nieuwsgierige brein, horen we terug in zijn werken: echo’s van Böhm, Bruhns, Fischer en ook Buxtehude. De roemruchte voetreis naar Lübeck om die oude meester persoonlijk te bezoeken, viel in dezelfde tijd.
De bronnen voor BWV 549 dateren echter van veel later. Zo blijft onduidelijk welke versie Bach zelf eens speelde en noteerde. Het werkenpaar bestaat namelijk in versie in c klein die wellicht niet van Bach is, en een vroege mogelijk originele variant in d met BWV-nummer 549a. Bij het samenstellen van de Bach-Werke-Verzeichnis was die laatste bron nog niet gevonden. Beide versies komen grofweg overeen, ook al verschilt elke bron op details.
Vooral de prelude draait om benenwerk. Een virtuoze pedaalsolo introduceert een vragend motief waarop Bach in de manualen – toetsenborden – verder bouwt, gesteund door liggende basnoten. De fuga heeft een opmerkelijk lang, aanstekelijk thema, dat vrij sec achter elkaar wordt gepresenteerd, nu en dan afgewisseld met wat vrij spel. Het blijft lang wachten op het pedaal, tot de eerste inzet meteen het einde inluidt van het formele contrapunt. Vanaf dan klinkt een soort vrije fantasie richting een overrompelende finale.
- BWV
- 549
- Titel
- Prelude en fuga in c klein
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Jaartal
- ca. 1705-1706
- Stad
- Arnstadt
Met steun van
Dr. Edgar von Hinüber
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 19 september 2024
-
- Opnamedatum
- 13 september 2020
-
- Locatie
- Stadtkirche St. Wenzel, Naumburg
-
- Organist
- Ton Koopman
-
- Orgel
- Zacharias Hildebrandt, 1746
-
- Regie en beeldmontage
- Robin van Erven Dorens
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Robin van Erven Dorens, Onno van der Wal
-
- Licht
- Ernst-Jan Thieme
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Interview
- Robin van Erven Dorens, Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met steun van
- Dr. Edgar von Hinüber
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!