Aria variata alla maniera italiana
BWV 989 uitgevoerd door Lars Ulrik Mortensen
in het Huis Bartolotti, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
De duivel in de vingers
De loopjes in variatie 9 lijken precies op het slot van Pasquini's toccata
Een van de grootste Italiaanse toetsenisten uit Bachs tijd was Bernardo Pasquini (1637-1710). Hij was ver buiten Italië bekend. Zo schreef in 1698 een Leidse student medicijnen aan een Schotse vriend in Rome opgewonden over “dit grote wereldwonder (ofwel Pasquini), en dat hij zo snel kan spelen alsof hij de duivel in zijn vingers heeft” (ut haberet diabolum in digitis). De Amsterdamse muziekuitgever Estienne Roger – die een winkel had op slechts tien minuten lopen van Huis Bartolotti, waar deze opname gemaakt is – publiceerde in 1699 een uitgave met Toccates & suites pour le clavessin de messieurs Pasquini, Poglietti, & Gaspard Kerle.
Ook in Duitsland circuleerde Pasquini’s muziek. Bach woonde en werkte indertijd in Weimar en bestudeerde en kopieerde daar veel Italiaanse muziek. Het was de periode waarin Bach bijvoorbeeld concerten van Vivaldi voor orgel en klavecimbel bewerkte, zoals BWV 592 en 593. Ook Italiaanse klavecimbelmuziek nam Bach gretig tot zich. Hij kopieerde Frescobaldi’s Fiori musicali en ook een toccata en passacaglia van Pasquini. Misschien dat tussen de Italiaanse muziek die zijn broodheer Johann Ernst van Saxen Weimar uit Nederland had meegenomen ook het bovengenoemde boek met Toccates & suites zat. In ieder geval gebruikt Bach in de Aria variata alla maniera italiana, BWV 989, dezelfde inventiviteit en virtuositeit: de parallelle vingervlugge loopjes in variatie 9 lijken bijvoorbeeld precies op het slot van Pasquini’s toccata. Bach kon immers ook spelen alsof hij de duivel in zijn vingers had.
- BWV
- 989
- Titel
- Aria variata alla maniera italiana
- Instrument
- klavecimbel
- Genre
- klavierwerken
- Jaartal
- vóór 1714
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 16 november 2018
-
- Opnamedatum
- 14 oktober 2017
-
- Locatie
- Huis Bartolotti, Amsterdam
-
- Klavecinist
- Lars Ulrik Mortensen
-
- Klavecimbel
- Geert Karman naar J.H. Gräbner, 1774
-
- Regie, camera en licht
- Gijs Besseling
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera, licht
- Danny Noordanus
-
- Datahandling, camera- en lichtassistent
- Eline Eestermans
-
- Interview
- Onno van Ameijde, Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met dank aan
- Vereniging Hendrick de Keyser
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!